Het verleden toekomst

267a
‘Follies of science’ gaat over ideeën die men begin 20ste eeuw had over de technologie van de 21ste. Een heerlijk techno-koffietafelboek om wat in te bladeren en je te vergapen aan atoomauto’s en vliegende cirkelzagen.

Boek Toekomst, cover

‘In the upper ranks of society, and especially fashionable society, the fairer sex are particularly prone to neglect the taking of proper exercise. (…) The exercise of the most important parts of the body – the internal nutritive organs, comprising the heart, lungs, stomach, liver, etc – naturally should receive the first consideration in hygienic living; yet these are the parts that are usually most neglected by the class of fair beings mentioned.’

Aldus een vooroorlogse advertentie van de Health Jolting Chair Company, die geïnteresseerden graag een brochure zou toesturen waarin uitgelegd wordt waarom vrouwen er verstandig aan doen een apparaat aan te schaffen om hun onderlijf in trilling te brengen. De stoel was volledig verstelbaar, zodat de intensiteit van de beleving viel aan te passen.

Boek Toekomst, stoel

‘Follies of science’ van Eric en Jonathan Dregni heeft een heel hoofdstuk over medische rariteiten die men ooit voorzag of zelfs op de markt bracht. Daarnaast gaat het over auto’s, robots, oorlogstuig, steden en ruimtevaart. Sommige van de spinsels die zij presenteren zijn echt (zoals de vibrerende stoel, een energiebrengende radio-actieve zetpil voor vermoeide lieden en de zeppelin-aanlegplaats bovenop het Empire State Building in New York).

Veel van plannen zijn echter science fiction, dat wil zeggen afkomstig uit de populaire cultuur van de jaren vijftig en zestig, hersenspinsels van fantasierijke auteurs. Denk aan robots, al dan niet wraakzuchtig en afkomstig van Mars, enorme vliegende cirkelzagen ter verdediging van het vaderland en een vliegwiel dat astronauten de ruimte inslingert.

Op het randje tussen beide uitersten zitten talloze plannen van onderzoekers en bedrijven die het om de een of andere reden niet gehaald hebben. Ford heeft serieus gewerkt aan de Model Volante Tri-Athodyne, een hovercraft, en de op kernenergie lopende Ford Nucleon. Vergezocht, allicht, maar dat geldt ook voor het idee van General Motors, dat een auto op zonne-energie wilde bouwen – wat na tientallen jaren onderzoek eindelijk lukte.

De auteurs doen geen enkele poging om hun onderwerpen systematisch of met enige diepgang te behandelen, zodat ze ook de gemiddelde Quest-lezer prima bedienen. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dit geen gemis is. ‘Follies of science’ draait om plaatjes, waarbij een alinea tekst doorgaans volstaat. De beeldverzorging is dik in orde bij dit techno-koffietafelboek.

Eric en Jonathan Dregni, Follies of science. Speck Press, 2006. Illustraties uit het boek.