Kandidatencommissies zijn zwarte dozen waar je een paar mensen in zet en waar vervolgens een advies over personen uitrolt. Dat kan beter. De commissies zullen enerzijds transparanter moeten zijn, anderzijds ook duidelijker hun voorkeur moeten kunnen aangeven. Een paar mogelijkheden:
- Kandidatencommissies leggen halverwege, dus voordat er namen aan te pas komen, verantwoording af aan de partijraad. Hier kunnen dilemma’s in algemene zin aan bod komen, bijvoorbeeld het verschijnsel dat nogal wat mensen bedanken voor een positie in het parlement, omdat ze vinden dat ze in hun bestaande baan meer voor de maatschappij kunnen betekenen.
- Kandidatencomissies moeten duidelijker onderscheid maken tussen geschiktheid in algemene zin en de eigen voorkeur. De partijleden moeten dan wel accepteren dat een commissie een sterke mening kan hebben. Voorbeeld: Leo Platvoet had natuurlijk nooit geweerd mogen worden uit de hoogste regionen van de kandidatenlijst Eerste Kamer. Hij heeft zijn geschiktheid namelijk meer dan bewezen. Een commissie moet in zo’n geval kunnen zeggen: geschikt, maar wij raden af hem te kiezen en wel hierom. Nu ontstaat er, omdat de commissie geacht wordt terughoudend te zijn met kandidaten pushen, een neiging om iemand dan maar ongeschikt te verklaren.
- En wat al helemaal niet hoort is dat de kandidatencommissie mensen mag weren uit bepaalde blokken. Dat brengt bij gebrek aan een duidelijk protocol bovendien de beroepscommissie in een onmogelijk parket.
