Het brein van de kraanvogel

1228

Mark Schluter heeft een zwaar ongeval miraculeus overleefd. Hij is bijna de oude, op een ding na: hij denkt dat zijn zuster Karin in werkelijkheid een actrice is die heel erg op zijn zuster lijkt. Naar mate hij meer ongerijmdheden waarneemt, neemt de omvang van het complot waarin hij denkt te zijn beland toe. Er is iets mis met zijn gevoelsleven en zijn verstand zoekt uitvluchten om zich naar de gevoelde werkelijkheid te plooien.

‘The echo maker’ heeft net als alle andere romans van Richard Powers een wetenschappelijk thema, in dit geval de werking van het brein. De voor Mark ingeschakelde neuroloog is Powers’ alibi om talloze misstappen van het (beschadigde) brein te vertellen en te theoretiseren over de heelheid van het bewustzijn, in de geest van Oliver Sachs‘ ‘The man who mistook his wife for a hat’.

Het maakt van ‘The echo maker’ een vrij pittige roman, maar de karakters zijn het waard. Prachtig beschrijft Powers de vertwijfeling van Karin, die zich steeds meer gaat afvragen of ze in de relatie met haar broer niet altijd een rol gespeeld heeft en dat ze nu ontmaskerd is.

Het suspense element van de roman komt minder goed uit de verf. Wie schreef het mysterieuze briefje dat aan Marks ziekbed opduikt? Wie is Barbara, de verpleegster die wel heel erg veel belangstelling heeft voor Mark? Welke twee andere auto’s reden door na het ongeluk? Suspense werkt alleen goed als je die plotlijn consequent voelt drukken op het verhaal, maar Powers is toch vooral met de neurologie bezig.

Een aparte rol is weggelegd voor het landschap van Nebraska, waar de roman zich afspeelt, en vooral de migratie van miljoenen kraanvogels die ieder jaar een paar weken neerstrijken op weg naar Alaska. Iedere generatie kraanvogels geeft de exacte route door aan de volgende, een gewoonte die is ingebakken in het reptielenbrein dat de vogels geërfd hebben van de dinosauriërs en dat ook de mens nog ten diepste stuurt. Op gevoel.