Of het nou uit pure angst was of niet, de Ieren hebben dit weekend ja gezegd tegen de Europese Grondwet die niet zo mag heten. Dat zou dan de laatste significante hobbel zijn. Althans, dat was de bedoeling, want de Duitsers hebben hun constitutionele probleem op een oor na gevild.

Of wacht, nee, de Polen en Tsjechen moeten ook nog. Beide landen hebben een regering die graag wil, maar een president die tegenspartelt. De Poolse president Lech Kaczynski heeft al beloofd de handdoek in de ring te gooien als de Ieren instemmen, maar zijn Tsjechische collega Vaclav Klaus heeft het zo geregeld dat een paar senatoren een klacht bij het constitutionele hof hebben ingediend, zodat hij voorlopig niet mag tekenen.

Uiteindelijk zal Klaus ook wel door de bocht moeten, maar als hij er nou in slaagt het tot mei volgend jaar te rekken, dan kan hij het stokje overgeven aan zijn goede vriend David Cameron. De conservatieve leider heeft beloofd dat de Britten een referendum tegemoet kunnen zien als het verdrag nog niet door alle landen geratificeerd is wanneer hij de macht overneemt van Labour.

Met een Brits nee en Cameron nog jarenlang in het zadel is ook de surrogaatgrondwet dood. En anders is er wel weer een ander land waar verkiezingen een Eurosceptische regering in het zadel helpen die de guerrilla tegen Brussel kan volhouden – en zo een klein legioen eurocraten gaande houdt om nog weer een nieuwe manier te verzinnen om de EU bestuurbaar te houden. (gc)