Enemy: tussen Fight Club en Mulholland Drive

Als Enemy, na alleen maar trage scenes, ineens binnen een paar seconden is afgelopen, kun je als kijker alleen maar teleurgesteld zijn. Dit slot had veel zorgvuldiger gekund. Vervolgens kun je teleurgesteld de bioscoop verlaten en er niet meer aan denken, maar dat is zonde, tenminste als je van filmische cryptogrammen houdt.

Jake Gyllenhaal speelt in Enemy, naar een roman van Saramago, een historicus die zijn exacte evenbeeld ontdekt in een b-film en besluit hem te ontmoeten. Wat zich vervolgens ontspint is een kat-en-muisspel tussen beide mannen, die het al snel op elkaars vrouw voorzien hebben. Alhoewel, zijn het eigenlijk wel twee verschillende mannen en vrouwen? Wat betekent die opmerking van de moeder van de historicus over diens acteercarrière? En wat hebben die spinnen te betekenen?

De aanwijzingen in Enemy zijn zo talrijk en subtiel dat je het tijdens de film eigenlijk niet kunt bijhouden. In die zin is het vergelijkbaar met het nog veel obscuurdere Mulholland Drive. Enemy heeft ook veel gemeen met Fight Club, al is die laatste superieur, omdat ze ook te genieten is voor mensen die niet van puzzelen houden.

Enemy is een interessante cryptogram van een film, zeer geschikt om met gezelschap naartoe te gaan en met een goed glas erbij over na te praten en te speculeren. Alleen had regisseur Denis Villeneuve iets zorgvuldiger naar een eind toe kunnen werken in plaats van zijn kijkers het bos in sturen zodra het laatste puzzelstukje overhandigd is.