Rokjesdag in Amsterdam: PvdA en GroenLinks moeten meer knuffelen

2027U weet hoe die dingen gaan: het is de eerste warme dag van het jaar, je raakt met een glaasje erbij aan de praat met wat buurtgenoten en na het vijfde witte wijntje bedenk je samen een plan dat op het moment zelf behoorlijk briljant lijkt. Overal in het land sterft zo’n idee vervolgens een zachte dood, maar als het in de journalistenbuurt is, dan kan het zomaar ineens een trending topic worden.

Enfin, zo belandde dus in de krant dat de PvdA en GroenLinks nauwer moeten samenwerken, onderschreven door enkele coryfeeën uit de hoofdstad (media-overzichtje). Op zich is dit een bekend fenomeen. Als het slecht gaat met de PvdA, schurkt ze tegen GL aan om een zweem van ideologische geloofwaardigheid terug te winnen, terwijl GL het heil zoekt bij een masochistische flirt met de PvdA na elke electorale afstraffing.

Het vervolg van dit fenomeen is ook bekend: het idee sterft dezelfde zachte dood die het meteen al verdiende. Ik heb er alle vertrouwen in dat dit ook deze keer gaat gebeuren, hoeveel navelsessies De Balie er ook aan wijdt. Het probleem is dat dit soort oproepen niet een oplossing maar een verschijningsvorm zijn van het onderliggende probleem, namelijk een gebrek aan koersvastheid op links waar kiezers de schurft aan hebben. De gewenste helderheid verkrijg je niet door te beraadslagen of je soms een gezamenlijke compromiskoers kunt vinden.

Slangenolie

De PvdA en GroenLinks hebben totaal verschillende koersproblemen. De PvdA is moreel failliet en daarom alleen nog in beeld als linksige machtspartij. GroenLinks heeft het omgekeerde probleem: strak in de ideeën, maar moeite om competentie uit te stralen.

Ik heb geprobeerd me een voorstelling te maken van de weggelopen PvdA-kiezer die evenmin voor GroenLinks koos bij de Statenverkiezingen. Waarom zou die wel gestemd hebben op een combi van beide? Als hij iets aantrekkelijk vond aan GL had hij daarvoor gekozen, dus waarom zou hij dan wel vertrouwen hebben in een PvdA met een vleugje groen? Electoraal valt er niks te winnen bij samenwerking.

Maar je zou toch op zijn minst tot een soort niet-aanvalsverdrag kunnen komen? Nee, mensen, nee. We zijn geen mietjes.

Ja, natuurlijk is het hinderlijk voor GroenLinks om in verkiezingstijd door de PvdA neergezet te worden als een stelletje luchtfietsers, terwijl het omgekeerd voor PvdA’ers niet tof is ontmaskerd te worden als verkopers van socialistische slangenolie. Maar die (vermeende) zwakheden neem je niet weg door het er niet meer over te hebben. Er zijn genoeg andere partijen om de geijkte verdachtmakingen aan te roepen.

Marge

GroenLinks zelf is ooit ontstaan als wanhoopsfusie van gemarginaliseerde partijen. Ze zou ten dode opgeschreven zijn geweest als ze er niet in geslaagd was een opkomende electorale niche te vinden in de groene beweging. De kracht ontstond niet door de fusie, maar door de plek in het electorale landschap. Samenwerking tussen GL en PvdA doet op dat vlak helemaal niets. Er zijn geen drommen loslopende kiezers die zitten te wachten tot er eindelijk een linkse partij opstaat die zegt en doet wat zij denken.

Nogmaals, de gedachte dat samenwerking tussen PvdA en GL ook maar iets kan bijdragen aan verlichting van de malaise op links is een symptoom van het probleem, namelijk een institutionele denkwereld die te ver boven straatniveau zweeft en het zoekt in programma’s en manifesten. De PvdA en GroenLinks moeten hun eigen problemen onder ogen zien en oplossen, met de eigen handjes. May the fittest win.