Ook Britse onderhandelingen met de WTO zitten vast

Als de onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU over nieuwe handelsrelaties vastlopen, kunnen de Britten altijd nog terugvallen op de WTO-regels, zo is de veronderstelling. Maar dan moeten het VK wel zelfstandig lid zijn van de WTO. Ook de gesprekken daarover vlotten echter niet.

Ergens vorig jaar werd de Moldavische diplomate Corina Cojocaru de toegang geweigerd tot Groot-Brittannië. Dat boeide toen niemand, want Moldavië is een onbetekenend land aan de rand van Europa en daarbinnen stelde Cojocaru ook niet zoveel voor. Behalve dat ze de officiële onderhandelaar namens haar land is bij de Wereldhandelsorganisatie WTO. En toen ze zich moest buigen over het Britse verzoek om deel te nemen aan een verdrag aangaande overheidsaanbestedingen, dacht ze: als ik al niet toegelaten word, hoe kunnen onze bedrijven dan eerlijk toegang krijgen tot de Britse markt?

En dus zei Cocojaru: nee. Zo dreigt het VK de toegang ontzegd te worden tot een markt die wereldwijd 1,7 biljoen dollar omvat. Voor de Britten is het een reminder dat Brexit niet alleen betekent dat Londen zelfstandig met Washington kan praten, maar dat het ook met Cisinau om tafel moet.

Sowieso lopen de gesprekken met de WTO niet soepel, gaf de Britse minister van handel Liam Fox, eind oktober toe. Moldavië zou waarschijnlijk zijn pijn verbeten hebben als de Verenigde Staten, China en een dozijn andere landen niet om diverse redenen al op de rem waren gaan staan. De kern zit in het opdelen van de Europese quota bij een scheiding. Onder de WTO-regels gelden complexe regels voor tarieven, die gebonden zijn aan maximale hoeveelheden te importeren en exporteren goederen. Dit om bijvoorbeeld dumping te voorkomen. De EU en het VK zijn het weliswaar eens over de verdeling van quota, maar andere landen vinden die afspraken te vaag.

Bezwaren

Oorspronkelijk trokken de EU en het VK samen op in de poging om de Britten in ieder geval veilig binnen de WTO te houden. De hoop was dat geen van de andere leden bezwaar zou maken tegen het gezamenlijke voorstel voor boedelscheiding. Dan kon de procedure snel doorlopen worden. Maar die bezwaren kwamen er wel, waarna Brussel en Londen onenigheid kregen hoe het voorstel zodanig te veranderen dat bezwaren alsnog zouden wegvallen. Daarop gingen beiden hun eigen weg. De deadline voor de snelle procedure verstreek vorige week.

De consequentie is dat de Britten nu met alle leden van de WTO afzonderlijk zullen moeten onderhandelen over hun eisen, van de Verenigde Staten tot Moldavië. Alle bestaande WTO-leden moeten namelijk akkoord gaan met veranderende afspraken. Iedereen wil het VK er graag bij houden, maar zal evengoed proberen handelsvoordelen los te peuteren bij de vragende partij. Als de Britten beloven voortaan wat soepeler met visumverzoeken om te gaan, kunnen ze de Moldaviërs wel paaien. De Amerikanen zullen hun huid duurder verkopen.

Chloorkip

President Donald Trump heeft geroepen dat hij de WTO-regels nadelig vindt voor de Verenigde Staten. Weliswaar heeft Trump ook geroepen dat VK en VS een ’tremendous deal’ voor handel kunnen sluiten na Brexit, maar daarmee bedoelt hij niet automatisch een voor de Britten gunstige deal. In zijn ogen is het verzwakken van de tegenstander en hem vervolgens uitpersen immers een belangrijk ingrediënt voor een geweldige deal. De uit de EU geweerde chloorkip komt zo bij de Britten wellicht alsnog op tafel.

En dan hebben we het nog niet gehad over Rusland, China en Brazilië, landen die geen natuurlijke goodwill jegens Groot-Brittannië kennen. Sterker nog, tot de landen die moeilijk doen over de Britse handelsambities behoren zelfs Australië en Nieuw-Zeeland – twee landen waar de EU in mei gesprekken mee startte. Het is niet ondenkbaar dat de Britten straks zelfs met deze twee leden van de Commonwealth slechtere afspraken heeft dan de verfoeide Europeanen. De Britse diplomaten draaien overuren, maar het aantal gaten lijkt te groot om dicht te lopen. (sg)