Nolans Tenet is één lange adrenalinekick

Als de held moet kiezen tussen het redden van de wereld en het meisje, kiest de held altijd voor het meisje. Vervolgens redt hij alsnog ook de wereld. Tenet is op die filmregel geen uitzonder, behalve dat regisseur Christopher Nolan het emotionele gedoe eromheen achterwege laat. Want wij, zijn publiek, moet en zal dik twee uur achter elkaar opgejaagd in de bioscoopzaal zitten en dan zijn romantische scenes alleen maar stoorzenders. Aan karakterontwikkeling doet Nolan ook niet.

Dialoog in Tenet dient twee doelen: 1) het plot vooruit helpen, en 2) de kijker nog iets bijbrengen van waar dat plot in ’s hemelsnaam op slaat. De aarde wordt aangevallen vanuit de toekomst. Er is een Russische oligarch die de aarde om zeep wil helpen. Dit kan hij doen als hij negen voorwerpen verzamelt die samen ‘het algoritme’ vormen. En er bestaat een aantal machines waarmee je de ‘entropie’ van voorwerpen kunt ‘omdraaien’, met als gevolg dat je niet vooruit, maar achteruit leeft in de tijd.

Nu wordt het ingewikkeld. Want als je over een uur in de machine stapt, kom je dus na een half uur jezelf tegen op precies hetzelfde moment in de tijd. Daarna bevind je je in je eigen verleden, waaraan je niks meer kunt veranderen. Maar voor die tijd kun je dus nog ingrijpen in wat op dat moment nog je toekomst is. Dat is voor één scène met één karakter al lastig te bevatten, laat staan wanneer er verschillende elkaar tegenwerkende karakters in het spel zijn. Nolan kennende zal het allemaal wel kloppen, maar tijdens de visuele aanslag op je begripsvermogen valt het onmogelijk bij te houden.

Thermodynamica

Ik zou nog iets kunnen zeggen over meer-werelden interpretatie van de quantummechnica waar Nolan zijn theorie op lijkt te baseren. Sterker nog, hij lijkt zelfs te hebben beseft dat die theorie de mogelijkheid van tijdreizen weliswaar open houdt, maar dat je dan nog steeds op de tweede wet van de thermodynamica stuit (vandaar dat hij entropie erbij sleept). Maar eigenlijk zegt het weinig over de film.

Misschien wilde Nolan revanche nemen voor het larmoyante Interstellar. Dat is gelukt. Tenet is één lange adrenalinekick die in elk geval op het oog intelligent in elkaar zit. Maar na afloop denk je toch: misschien moet Christopher Nolan eens een andere plotbasis kiezen dan geklooi met chrolonologie.