Wolfgang Hilbig: Oude afdekkerij

Op het eerste gezicht lijkt Oude Afdekkerij van de Duitse auteur Wolfgang Hilbig te gaan over Oost-Duitse jeugdherinneringen. De naamloze hoofdpersoon was als kind gefascineerd door een vervallen kolencentrale en de bossen daaromheen. Hij zwierf er rond, tegen de wil van zijn ouders, en maakte zichzelf tot een outcast met zijn zonderlinge gedrag. Als jongeman keert hij er terug.

Het proza is pittig. Lange, associatieve zinnen die veel beschrijven, maar weinig uitleggen. De jeugdherinneringen en de terugkeer lopen door elkaar heen, zodat je soms in het ongewisse blijft of de observaties het heden of het verleden beschrijven. Andere keren maakt Wolfgang Hilbig het expliciet door de kindertijd te noemen of de kolencentrale te omschrijven als het abatoir dat het in latere jaren is geworden. Het resultaat is een intrigerend en bij vlagen hallucinant verhaal.

Ongeveer halverwege het boek begonnen mij aanwijzingen op te vallen dat het boek niet alleen gaat over een jongeman die zich probeert te verhouden tot zijn eenzame jeugd, maar dat het ook een duistere allegorie is voor de toenmalige DDR, waar Hilbig (1941-2007) opgroeide en werkte, tot hij er in 1985 uitgezet werd. Hoe de schrijver dat precies voor elkaar krijgt, laat ik in het midden, maar het maakt Oude Afdekkerij een des te indrukwekkender novelle.