Een karrenvracht aan Turkse strips in de jongste Zone 5300. Het land heeft een levendige stripcultuur en dat uit zich in een waaier van tekenstijlen en verhaallijnen. Een artikel van zes pagina’s leidt de lezer door anderhalve eeuw Turkse stripgeschiedenis.

Mijn favoriet is ‘Onder de huid’ van Ersin Karabulut, over een ziekte die praat met zijn slachtoffers door letters te vormen in patronen van zweren. Vindingrijk en mooi getekend. Voorbeeld:

Schateiland van Robert Louis Stevenson was het boek dat Hugo Pratt als tiener van zijn vader kreeg, toen die als Italiaanse krijgsgevangene in Ethiopië op transport gesteld werd en nooit meer terug zou komen. Toen de jonge striptekenaar het avonturenverhaal verbeeldde, tekende hij niet alleen de zoektocht naar een schat, maar ook naar een vader. Het verhaal leent zich daar goed voor, want de hoofdpersoon van Schateiland is een vaderloze tiener, die hunkert naar de erkenning van de mannen die met hem op schatzoekerij gaan.

Wat vooral opvalt in dit vroege werk van Pratt is de krasserigheid van de tekeningen. Dat valt des te meer op, omdat van Pratt in de nieuwe, ingekleurde uitgave latere schetsen zijn toegevoegd in diens latere stijl, die steeds meer kan uitdrukken in steeds minder, dikkere lijnen. Tegelijkertijd is in die stijlwisseling de continuïteit zichtbaar. Dat zie je natuurlijk vooral als fan, maar voor hen is deze uitgave dan ook bedoeld, want de kern van Pratts werk bestaat uiteraard uit de Corto Maltese albums.

Ik heb hier al vaker mijn liefde voor het werk van de Italiaan Hugo Pratt uitgesproken. Zijn uitgever is bezig met een heruitgave van de Corto Maltese verhalen rond de Maltezer zeeman, die altijd pas op het laatste moment de kant van het goede lijkt te kiezen. Albums die al jaren niet meer leverbaar worden, komen in een fraaie band beschikbaar.

Zo ook De ballade van de zilte zee, een van de eerste verhalen. Het tekenwerk oogt minder zeker dan in latere albums, maar de karakteristieke combinatie van dikke penseel- en dunne penlijnen is er al. Ook in karakterstudies toont Pratt zich al vroeg een meester. Iedereen leert in de loop van het verhaal zijn noodlot aanvaarden, in het spoor van Corto, die doelloos over de wereld zwerft.

Lees verder Corto in de Pacific

In Op weg naar Zoar schetst striptekenares Sela een zondag uit haar leven als streng gereformeerd meisje. Opstaan, naar de kerk, koffie drinken, nog een keer naar de kerk – allemaal weinig spannend, ware het niet dat Sela een vreemde droom gehad heeft.

Heel gereformeerd Nederland doet afstand van zijn wereldse bezittingen en gaat op weg naar Zoar (dat is in de bijbel de stad die anders dan Sodom en Gomorra gespaard blijft). Sela twijfelt, omdat ze haar oudere broer, die van het geloof is afgevallen, zal moeten achterlaten.

Sela tekent het verhaal in sobere zwarte tinten en met weinig woorden. De kunst van het weglaten drijft ze zo ver door dat veel mensen geen hoofden hebben, omdat ze aan hun pak ook wel als mens te herkennen zijn. De jonge Sela heeft vaak een paar krassen als hoofd, om haar verwarring uit te beelden. Al met al een mooi verhaal, met veel symbolische middelen uitgebeeld. Bijbelkennis is een pre.

“Ha, jeugdsentiment”, sprak mijn stripdetaillist, toen ik me met een stapel albums van Isabelle Avondrood bij de balie meldde. Hij had natuurlijk gelijk. De eerste verhalen dateren van de late jaren zeventig, maar twee jaar geleden had tekenaar Tardi de draad weer opgepakt.

Als kind kon ik bij tijd en wijle geen touw vastknopen aan de avonturen van de chagrijnige schrijfster, die zeer tegen haar zin bij allerlei verwikkelingen betrokken raakt. Dertig jaar later is dat nog steeds zo. Tardi fantaseert er lustig op los, maar kop of staart hebben de meeste verhalen niet. Het gaat vooral om de sfeertekening van Parijs rond de eerste wereldoorlog.

In april verschijnt Isabelle op het witte doek, onder regie van Luc Besson, die twee albums tot een coherent verhaal heeft geprobeerd te smeden, met in elk geval een pterodactylus erin. Het heeft er alle schijn van dat Isabelle een zoetere verschijning gaat worden dan op papier, zonder drankneus en eeuwige sigaret. Dat is dan wel weer jammer. De wereld van Isabelle zoals ik die ken, is te wreed voor Amélie.

Toen ik 25 jaar geleden nog vastbesloten was om een bekende striptekenaar te worden, was Henk Kuijpers mijn grote voorbeeld. Met name de ambachtelijkheid waarmee hij decors tekende wilde ik me ook eigen maken, met als gevolg dat ik maanden bezig was met de openingsplaat van een lang verhaal dat nooit verder zou komen dan anderhalve pagina. Ik gaf de hoop nog eens een goede tekenaar te worden op, en concentreerde me op het schrijven, maar bleef wel altijd een fan van Kuijpers werk.

Deze week werd Franka, Kuijpers hoofdfiguur, door de lezers van het nostalgische stripblad Eppo uitgeroepen tot grootste stripheld van Nederland. Dat heeft ze ongetwijfeld mede te danken aan het feit dat Kuijpers haar steeds meer uit de kleren laat gaan. Zelf heb ik al eerder geconstateerd dat hij zelf vooral nog in decors geïnteresseerd is. Zoals ik ooit, blijkens deze opgegraven tekeningen:

Lees verder Franka is nostalgie