In 2002 was ik een van de oprichters van stichting Rotown Magic, dat literaire activiteiten verzorgt in Rotterdam onder de noemer International Story Station Rotterdam. Als zakelijk leider van de stichting zorg ik dat de zakelijke kant soepel loopt, zodat programmamakers zich op de inhoud kunnen concentreren. Hetzelfde door ik voor Cross Comix.
Toen ik met Rotown Magic begon had ik elders al de nodige ervaring opgedaan met de businesskant van de cultuur. Dat is uitgegroeid tot een adviespraktijk die kleine instellingen en subsidieverstrekkers adviseert over cultureel ondernemerschap en solide bedrijfsvoering.
Meer weten? Neem contact op.
Vanavond in Waterfront: releaseparty van een gecombineerde 7″ single van The Riplets en The White Suicide.
The Riplets kun je niet zien zonder verliefd op ze te worden. Drie meiden met drum, bas en gitaar. Denk: Joan Jett & the Blackhearts – zo klinken ze ongeveer. Knetterhard, retesnel en charmant tegelijk. Een van de leukste bandjes van Rotterdam van dit moment. Yeah!
Interessant debat deze avond, georganiseerd door de RRKC, het eerste in een serie over geluk. Onder leiding van Michael Zeeman, zodat je zeker weet dat het ontzettend gaat uitlopen.
In een eerste ronde verdedigde schrijver Marcel Möring de stelling ‘happiness after pain’, ofwel je moet er stevig aan gewerkt hebben om geluk te bereiken. Hetgeen bevestigd werd door de hoogleraren Arjo Klamer en Ruut Veenhoven. Geluk is duurzamer naar mate je meer het gevoel hebt het verdiend te hebben. Klamer ontraadde dan ook eenieder het meedoen aan loterijen. Als je wint, ben je even heel gelukkig, maar daarna wordt het steeds minder. Uiteindelijk belanden veel loterijwinnaars onder het geluksniveau van voor hun winnende lot.
Scherp was in de tweede ronde de bijdrage van rechtsfilosoof Gijs van Oenen. Hij analyseerde dat in de jaren tachtig en negentig zoveel nadruk heeft gelegen op individueel materieel geluk dat we daar nu de weerslag van ondervinden. We zijn defensief geworden en vragen om veiligheid als belangrijkste maatschappelijke thema. Niet langer willen we iets bereiken, we willen niks verliezen.
Dat was uiteraard koren op de molen van Orhan Kaya, de GroenLinks wethouder van cultuur en participatie, die juist een omslag naar positief denken in de stad wil bewerkstelligen. Hij ook was de enige die erin slaagde aan Zeemans dodelijke ernst te ontkomen en regelmatig een geamuseerde lach op het gezicht te toveren. Ook een manifestatie van geluk, zou je zeggen.
Wie vandaag de dag Belgrado, Sarajevo en Zagreb aandoet, moet constateren dat de zwaarst gehavende van de drie het snelst weer opgeveerd is uit de zoveelste Balkanoorlog. Belgrado is nog altijd een postcommunistische stad, met treurige winkelstraten die slechts aarzelend aan de nieuwe tijd tegemoet komen. Zagreb doet zijn best met mediterrane loungeterrasjes, waar het zeker gezellig is, maar toch een provinciaalse sfeer hangt. Sarajevo daarentegen heeft de oude bazaar hersteld en een levendige hoofdstraat met hippe winkels en terrassen opgebouwd.
De film Grbavica laat de achterkant zien van een nog altijd getraumatiseerde stad. Een moeder probeert voor haar dochter verborgen te houden dat ze niet het kind is van een Bosnische vrijheidsstrijder, maar, door verkrachting, van een Servische chetnik. De verhaallijn is clichématig, de toon is overdreven plechtig en ook het acteerwerk is niet echt sterk, maar de integriteit staat buiten kijf. Eerder een interessante film dus dan een goede.
Toch is het in zekere zin jammer dat Sarajevo juist door zo’n film (die in Berlijn een Gouden Beer won) weer op de kaart gezet wordt. Het schetst het beeld van een stad die vooral bezig is het verleden te verwerken. Misschien is dat ook wel de rol waarin de buitenwacht haar verwacht en dus graag bevestigt. Maar de straten in het hart van Sarajevo bevestigen juist dat de stad de trauma’s rap aan het ontgroeien is.
De Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur heeft vandaag een rapport uitgebracht over de staat van de Rotterdamse popsector. Daar staat in wat we al wisten: de poppodia kampen met chronisch geldtekort en blijven bovendien inhoudelijk achter bij clubs als Off_Corso. Nighttown is onderuit, Waterfront balanceert op het randje, Baroeg is kopje onder geweest en weer min of meer boven.
Hopelijk komt er nu politieke actie om de hele sector weer wat overeind te helpen, want potentie is er genoeg, constateert ook de RRKC. Alleen is wel een krachtige herstructurering nodig en dat zal niet gratis zijn. Dat wordt de eerste echt grote uitdaging voor Orhan Kaya, de nieuwe GroenLinkse wethouder van cultuur.
PS: Ik ga de komende weken ertussenuit. Voorlopig geen nieuwe posts.
Het is 2026. Nike Hatzfield is de man met het fenomenaalste geheugen ter wereld. Steeds verder terug graaft hij, ten koste van niet aflatende hoofdpijn, tot hij is aangeland bij het moment waarop hij met Leyla en Amir omhoog keek door een gat in het dak van een ziekenhuis in Sarajevo, 1993. De wereld van 2026 wordt gedomineerd door de kunstenaar Optus Warhole, die de artistieke kanten van massamoord verkent. Maar zijn naam geeft al aan dat hij net zo goed de herinnering kan zijn aan het licht dat door het oorlogsgat viel.
In zijn cyclus ‘De slaap van het monster’ verwerkt de Bosnisch-Franse striptekenaar en filmregisseur Enki Bilal de Bosnische oorlog in de vorm van een onnavolgbaar science-fiction verhaal. De speurtocht van Leyla, Amir en Nike naar elkaar, door vele dimensies die hangen tussen werkelijkheid, droom en vervormd geheugen, is de leidraad, ook in het net verschenen derde deel, ‘Afspraak in Parijs’. Enki Bilal is bij vlagen net zo obscuur als James Joyce, maar zuigt niettemin onvermijdelijk aan je belangstellingsorganen.
Met dit weer heb je bij Cinerama al gauw een zaaltje voor jezelf alleen. Dus kon ik in alle rust kijken naar United93, over het vierde vliegtuig van 11 september 2001, dat zijn bestemming niet haalde, maar crashte in een veldje in Pennsylvania. Over het lef en de implicaties om dit onderwerp ter hand te nemen, is al genoeg geschreven. Mijn aandacht ging uit naar iets anders, de verhaalstructuur.
Het bijzondere van United 93 is dat je exact weet wat er allemaal gaat gebeuren, en dat het toch vanaf de eerste seconde spannend is en blijft. Bij een normale thriller heb je structuur nodig, meestal in de vorm van een hoofdpersoon rond wie alles samenkomt, om het verhaal te volgen. De vraag of die hoofdpersoon bepaalde dingen wel of niet gaat redden, drijft de spanning op. In zijn meest kale vorm is die techniek te zien in bijvoorbeeld Speed.
United 93 heeft geen hoofdpersoon nodig, want de kijker heeft de structuur toch al in zijn hoofd. De opeenvolging van scenes is chaotisch, net als de werkelijkheid indertijd. Regisseur Paul Greengrass zoekt de spanning niet in het plot, maar in de details. Hij gaat met de camera dicht op de mensen zit en dwingt de kijker spanning op met kleine vragen. Wanneer ziet de verkeersleiding dat vlucht UA93 gekaapt is? Lukt het die ene passagier ongemerkt een telefoontje te plegen? Wanneer staan de kapers op en gaan ze naar de cockpit. Nu niet. Nu niet. Dan toch. Een verteltechnisch hoogstandje.
Roots en routes is een internationaal project om muzikaal getalenteerde jongeren met verschillende culturele achtergronden bijeen te brengen en te begeleiden. Dat leidde in Rotterdam het afgelopen seizoen al tot mooie optredens onder auspiciën van het World Music and Dance Centre. Afgelopen week was er een summer school in Waterfront, vanavond afgesloten met een heerlijk optreden. Het zijn van die momenten waarop je weer precies weet waarom je gelooft in een multicultuur.
Bobo’s gedijen, zoals bekend, het best in een omgeving van een hapje, een drankje, een niets-aan-de-hand-muziekje en een speech van de burgemeester. De dichtheid ervan was dus hoog, gisteravond bij de opening van North Sea Round Town, het randprogramma van het North Sea Jazz festival. Onbegrijpelijk dat Den Haag dit festival, uit krenterigheid, naar Rotterdam liet vertrekken. Nu hebben we hier voor vier ton subsidie een wereldfestival met internationale uitstraling.
Terwijl de jazz een ware opleving beleeft, heeft de pop het zwaar in Rotterdam. Als voorzitter van Waterfront weet ik dat mijn club aan het eind van het jaar eindelijk in de zwarte cijfers terecht kan komen, maar vooralsnog balanceren we op het randje. En vandaag kwam het nieuws dat het horeca-deel van Nighttown failliet is. Niet echt een lekkere ontwikkeling in een stad met zoveel jongeren.
De Parade is, zoals bekend, een braderie met toegangsprijs om te voorkomen dat het plebs binnenkomt. Geen worsten maar tempura voor Ons Soort Mensen. In de randprogrammering zitten echter vaak prachtige kleine voorstellingen die laveren tussen hilarisch en schrijnend.
Een van de juweeltjes van dit jaar is Visnijd. Twee zussen op een verlaten eiland, die elkaar de schuld geven van hun mislukte levens en hun frustraties botvieren op een jongeman die na een storm aangespoeld is. Af en toe net iets te ver over the top, maar verder een mooi spel met clichés en onverwachte wendingen.
Op de leestafel ligt verder de jongste editie van Krakatau, die een tegenhanger is van de in december verschenen religiespecial. Aanleiding is het 666-jarig bestaan van Rotterdam deze maand. Fred Keesen dicht over de duivelse stad:
Jan Gat
kijkt naar de lucht
en geeft
het weerbericht
geen brandbom
te bespeuren
Morgenavond om negen uur presentatie van het nummer in zaal De Unie.
Het lied van ooievaar en dromedaris, de alom gelauwerde roman van Anjet Daanje, laat zich op meerdere niveaus lezen. Gelukkig maar, want wie het echt ... »»»Anjet Daanje: Het lied van ooievaar en dromedaris
De politiek correcte elite grijpt de dodenherdenking consequent aan om extreem-rechts gedachtengoed in een kwaad daglicht te stellen. Dat wekt wrevel bij politici in die ... »»»'Dodenherdenking gekaapt door nazihaters'
Sinds de wolf in Nederland gesignaleerd is, verschijnen in de media steeds meer berichten over schapen die achteraf door honden doodgebeten blijken te zijn. Een ... »»»Honden kopiëren gedrag wolf
Thomas Bernhard, deels opgegroeid in Rotterdam, was het enfant terrible van de Oostenrijkse literatuur. Hoeveel prijzen zijn landgenoten hem ook gaven, hij bleef hen haten. ... »»»Thomas Bernhard: Wittgensteins Neffe
Go tell it on the mountain van James Baldwin is andere koek dan If Beale Street could talk, dat ik eerder deze week las. Dit ... »»»James Baldwin: Go tell it on the mountain
If Beale Street could talk is een (verfilmde) klassieker. James Baldwin vertelt het verhaal van de zwangere Tish, die in het Harlem van de jaren ... »»»James Baldwin: If Beale Street could talk