Porfolio cultuur: strategie en businessplannen

Als je van het meisje van Milwaukee houdt

101

Het Antwerpse Letterenhuis, waaraan ik dit weekend een bezoekje bracht, is in de eerste plaats het belangrijkste archief van de Vlaamse letteren, met een mooie tentoonstellingsruimte waar je onder andere handschriften van Paul van Ostaijen en Willem Elsschot kunt zien (en over een poosje waarschijnlijk de laptop van Tom Lanoye). Daarin lijkt het op het Letterenkundig Museum bij de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.

Ongemerkt begint ook in Rotterdam een Letterenhuis te ontstaan, zij het van volledig andere aard. Arminius, de Remonstrantse kerk in het museumpark, is in de eerste plaats een podium. Maar er zitten inmiddels ook literaire organisaties, een uitgever en zelfs een auteur in het pand. Misschien wordt het tijd om eens na te denken over een kleine permanente tentoonstellingsruimte erbij. Want de Rotterdamse literaire traditie mag dan beperkt zijn, er valt genoeg te etaleren.

Café Blaman

097

Ja. Ja. Ja. Nee. Met die tekst stal Fred van der Hilst de show tijdens de heropvoering van het boekentribunaal tegen ‘Eenzaam Avontuur’, de roman van Anna Blaman, uit 1949. Tegenwoordig komt het vooral komisch over, maar indertijd moet het schrijnend geweest zijn, zo vlak na de oorlog, een aanklacht tegen ‘Entartete’ kunst. Blaman werd volkomen de grond ingeboord door collega-auteur Albert Helman, en dat in de vorm van een rechtbankzitting. Gelukkig had ze destijds zelf de tegenwoordigheid van geest gehad om de vertoning niet bij te wonen.

De vertoning van vanavond in Arminius, georganiseerd door het Letterenhuis, was een nauwgezette reconstructie met een locale sterrencast. Speciale vermelding verdient nog Gerard Cox, die met zichtbaar genoegen een Amsterdamse boekverkoper neerzette. En Laurens Abbink Spaink, die in de zaal de rol van rumoerig publiek vertolkte. Mooie combinatie van literair erfgoed en vermaak.

Hotel Coko

094

Avondje ruw materiaal bekijken van Hotel Coko, de nieuwe voorstelling van Company Koorts, die pas in oktober in première gaat. In een nogal retro vormgegeven hotelkamer vermengen de levens van drie vrouwen zich met dat van de kruier. Alle drie leggen ze het op hun manier met hem aan, de verlamde vrouw zet haar karakter in, de wilde meid haar energie, de sportieve haar lichaam. De voorstelling is duidelijk nog wat zoekende, maar er zit toch al een sterke lijn in.

Na afloop wat napraten met choreograaf Jaakko Toivonen. Sommige solo’s zijn iets aan de lange kant, het trio aan het eind valt niet helemaal op zijn plek, het slot sleept net te lang – dat soort dingen. Vast staat niettemin dat het een mooie voorstelling gaat worden, dus gaat dat zien tijdens Cadance.

Pram is dood

089

Vandaag is Pramoedya Ananta Toer overleden, de voornaamste schrijver van Indonesië. Iedere literatuurliefhebber die niet de eerste drie delen van zijn Minke-cyclus gelezen heeft, moet zich schamen. Maar los van zijn literaire kwaliteiten (hij heeft enige hang naar sentimentaliteit) verdient hij vooral bewondering om zijn vasthoudendheid.

Al die verloren gegane manuscripten, vijftien jaar strafkamp, geen bewegingsvrijheid – en toch maar blijven schrijven. Of spreken. De Minke-cyclus vertelde hij eerst aan zijn medegevangenen op het Molukse eiland Buru. Pas veel later verscheen het op schrift. Met Pramoedya Ananta Toer is een geëngageerd politiek schrijver heen gegaan.

Roos

084

Vanavond in Waterfront een confrontatie, in een boksring, tussen musici en dichters. Dat is natuurlijk eerder vertoond, maar het blijft leuk. De tent is goed gevuld en de sfeer is goed. Jules Deelder treedt in het strijdperk tegen Bob Fosko, die tekent voor het smerigste gedicht van de avond dat ik hier niet herhalen zal.

Maar de show wordt zonder meer gestolen door de, althans voor mij, onbekendste artiest van allemaal, Roos Rebergen van de band Roosbeef. Ook zonder band tekent ze voor een innemende portie lef en voor een, ook indien geschreeuwd, ontroerend gedicht over Duiven (bij Arnhem). Gaat dat zien.

Zone boven water

083

Het heeft even geduurd, maar de nieuwe Zone 5300 is uit. Het is de eerste onder verantwoordelijkheid van de nieuwe uitgever Rotown Magic, waar ik voorzitter van ben. Maar dat is dan ook het enige nieuwe – verder leest het als vanouds.

V for Vendetta

080

Omdat ik even niet politiek hoefde te vergaderen, kon ik naar V for Vendetta, de nieuwe film van de Wachowski broers, die bekend zijn van de Matrix-trilogie. Het is een actiefilm van matige kwaliteit die zich afspeelt in een dictatoriaal Londen, waar mijn nieuwsgierigheid naar gewekt werd door de controverse in Amerika. De film zou kritiek op George Bush leveren. Ik zag dat niet meteen, maar dat anderen het wel zien, is natuurlijk wel veelzeggend.

Of zoals mijn lijfblad The Economist het stelde: only fans of detention centres, torture, unfettered government surveillance, screaming-mad television pundits and laws against alternative lifestyles will find anything here that could possibly offend.

Temtapsi Island

078

Morgenavond de première van Temtapsi Island, de nieuwe voorstelling van het Hans Hof Ensemble, in Lantaren-Venster. Vanavond de try out. En nu de eerste recensie. Twee vrouwen komen aan in een hotelkamer en beginnen elkaar subtiel het leven zuur te maken. Dan verschijnt een man ten tonele. Hij maakt een niet al te snuggere indruk, maar dat mag de prettige rivaliteit niet drukken. Een strijd die begint als Temptation Island eindigt in een cat fight a la Kill Bill.

Het is op een top een Hans Hof voorstelling. Dat wil zeggen dat de thematiek niet bijster bijzonder is. Ook rurrige Japanse karaoke en vingercamera’s zijn eerder vertoond. Maar de enscenering en uitvoering zijn tot in de puntjes verzorgd. Veel oog voor detail, in decors en kostuums, leuke kleine details. Voorstellingen van Hans Hof zijn nooit in elkaar geflanst. Maar Temtapsi Island mist de inhoudelijke zorgvuldigheid en eenheid die het ensemble in de voorstelling Bureau uit 2002 wel bereikte.

Berberspecial

075

Deze avond presenteert Passionate zijn berberspecial in hotel New York, met de hele top van schrijvende Mocro’s, zoals Abdelkader Benali, Said el Haji, Khalid Boudou en Mohamed Benzakour. Beetje luisteren naar voordrachten en interviews, maar vooral bijpraten met bekenden. Door de verkiezingen ben ik toch een beetje uit het culturele wereldje geraakt. Wat niet betekent dat er niet over politiek gebabbeld wordt. Ik mag vertellen waar ik denk dat het heen gaat en zeg: een coalitie van PvdA, CDA en VVD.

Strips in stereo

071

Eindelijk weer eens tijd voor iets anders. Gisteren verscheen, vooruitlopend op het muziekthema van de boekenweek, ‘Strips in stereo‘, waarvoor veertien tekenaars een strip gemaakt hebben bij een Nederlands lied. Mooi album op lp-formaat, al is de muziek op cd meegeleverd.

De meesten, zoals Typex en Henk Kuijpers, hebben één op één de tekst in beeld omgezet, maar Jean-Marc van Tol geeft wel een lekker lugubere draai aan het hinderlijk vrolijke Ding-edong van Teach-in. Vooral Dick Matena en Hanco Kolk hebben zich de moeite getroost er een grafisch hoogstandje van te maken, verder blijft het een gelegenheidsproject dat snel tussendoor geproduceerd is. Maar wel lekker een uurtje lezen met Normaal en Guido Belcanto op de koptelefoon.