Met ingang van vandaag is GeenCommentaar, het politieke weblog van linkse signatuur waar ik de nodige stukjes voor geschreven heb, gefuseerd met grote broer Sargasso. Ook ik ben meeverhuisd, dus blijf me vooral daar volgen.
Prinsjesdag in crisistijd, een mooi moment om je druk te maken over een afbeelding op een dik honderd jaar oude koets. Daarop te zien: een jonge koningin Wilhelmina aanvaardt geschenken van haar Surinaamse en Indonesische onderdanen. Inzet van de discussie: hoe we ons het beste schuldig kunnen voelen over die periode, door de afbeelding weg te moffelen of door er juist nadrukkelijk naar te kijken.
Pramoedya Ananta Toer, guerillastrijder tegen de Nederlanders, later politiek gevangene onder het regime van Suharto en Indonesiës belangrijkste schrijver en intellectueel van de twintigste eeuw, zou er vermoedelijk wat genuanceerder tegenaan kijken. In zijn romancyclus rond de jonge nationalist Minke laat hij zijn hoofdpersoon verliefd zijn op de jonge koningin. Een mooi ambivalent beeld. Uiteraard veroordeelt Toer het kolonialisme, maar de eigen machtsstructuren van de Javanen (waar de Nederlanders dankbaar gebruik van maakten) waren ook niet fraai. Zijn eindoordeel is dat de Nederlandse koloniale overheersing veel slechts, maar ook veel goeds gebracht heeft voor Indonesië.
Voor de Nederlandse militaire missie in Kunduz creërde premier Rutte een papieren werkelijkheid om Jolande Sap over de streep te trekken. Dat was nodig omdat de PvdA, normaal gesproken een steunpilaar voor Atlantische realpolitik, het liet afweten. GroenLinks nam een fors risico om het Nederlandse imago bij de Amerikanen te redden (daar kun je van alles van vinden, maar het is een feit dat goede relaties met de Amerikanen handig zijn in de internationale politiek).
Zowel Rutte als Sap wist natuurlijk wat er komen zou: een stroom van berichten dat het daar in Kunduz minder pluis is dan gehoopt en dat de opgeleide politieagenten toch tegen de taliban gaan vechten. Dat is voor VVD en GroenLinks het sein om te vechten voor de instandhouding van de papieren werkelijkheid. Het kabinet ontkent dat er gevochten wordt en GroenLinks stelt kamervragen om het geloof nog eens goed te onderstrepen.
Dit is natuurlijk een poppenkast. De missie in Kunduz wordt gedoogd, niet alleen door GroenLinks, ook door de VVD (lees vooral de laatste zin van hun standpunt over Kunduz). We zijn ooit aan Afghanistan begonnen omdat we boos waren over 9/11 en nu zitten we er nog steeds, omdat we de boel een beetje netjes willen achterlaten en om onze eenzame Amerikaanse vrienden het gevoel te geven dat ze er niet alleen voor staan. Dat is wel een valide reden, maar niet eentje die je verkoopt aan de Nederlandse burgers. Dan maar een papieren werkelijkheid en de andere kant uitkijken als de realiteit toeslaat. De gedoognatie bij uitstek is er een meester in. (gc)
Nog nooit kostte goud zoveel: 1900 dollar per ounce. De 2000 is binnen bereik. Beleggers vluchten in het edele metaal uit angst voor dalende aandelenkoersen. Het is een irrationele vlucht. Wie nu op verdere stijging van de goudprijs speculeert en op het goede moment weer verkoopt, kan daar geld mee verdienen, maar uiteindelijk is goud een bubbel die alleen maar kan knappen.
De prijs van goud is nu bijna vertienvoudigd ten opzichte van tien jaar geleden. Dat komt in eerste instantie door een toenemende vraag, veroorzaakt door inkopen van centrale banken en consumenten in India en China, die meer geld hebben voor juwelen. Die groeiende vraag kun je stabiel noemen. Een prijs die extreem opgedreven wordt door dalende aandelenkoersen, is speculatief. Immers, zodra de economie aantrekt, worden aandelen weer aantrekkelijker en volgt een correctie op de goudprijs.
Een dikke maand was journaliste Lise Witteman bezig met het uitdiepen van een echtscheidingsvete tussen de partner van Mariko Peters en diens ex, waarbij ze en passant ook nog stuitte op een nogal marginale onzuiverheid in een subsidieprocedure. Anderhalve dag voor het blad naar de drukker zou gaan besloot Witteman ook nog even GroenLinks om commentaar te vragen.
Iedereen die wat van journalistieke planning weet, ziet onmiddellijk de luizenstreek die hier geleverd wordt. Anderhalve dag voor een weekblad naar de drukker gaat, is de eindredactie goeddeels voltooid en liggen teksten plus foto’s bij de vormgeving. Als onderwerp van een kritisch artikel kun je dan nog een paar regels krijgen om te ontkennen, maar het leeuwendeel van het verhaal staat vast. De boodschap wordt niet meer veranderd. Ook al heb je bergen feitenmateriaal om jouw versie te staven, daar is geen ruimte meer voor.
Kortom, HP was van plan om een vernietigend verhaal over Mariko te publiceren en wilde niet het risico lopen dat Mariko nog met materiaal zou komen dat een maand research onderuit schoffelde. Dus werd tot het allerlaatste moment gewacht met een plichtmatig wederhoortje. Voor deze manier van werken bestaat in de journalistiek een term: je moet een goed verhaal niet doodchecken.
Logisch dat Witteman een boze GroenLinks woordvoerder aan de lijn kreeg. Ze had zelfs de eer een boze Jolande Sap zelf aan de lijn te krijgen. En die zou haar geïntimideerd hebben. Aggut. Sap ontkent nu druk uitgeoefend te hebben, maar ik mag toch hopen dat ze wel degelijk het volledige register heeft opengetrokken tegen Witteman om de belangen van GroenLinks te verdedigen.
Journalisten zijn een politieke machtsfactor. Dat weten ze en daar maken ze gebruik van. Journalisten dealen met politici en andersom. Wederzijds druk uitoefenen om een primeur te scoren of je eigen boodschap zo gunstig mogelijk in de krant te krijgen, hoort bij het spel. Kortom, Lise Witteman, if you can’t stand the heat, stay away from the fire. (gc)
De kamer komt vandaag van reces terug om te debatteren over de Griekse noodsteun. Dat levert extra druk op de Nederlandse begroting, dus zal er extra hard bezuinigd moeten worden. Die druk is handig voor ministers die impopulaire maatregelen willen doordrukken, zoals de ontmanteling van het ov in de Randstad.
De ministers moeten wel opschieten, want tegen het eind van het jaar zou wel eens duidelijk kunnen worden dat er geen economische noodzaak is voor draconische bezuinigingen. De Nederlandse economie draait namelijk als een tierelier en het begrotingstekort smelt als sneeuw voor de zon. Kijkt u even mee naar de hoofdlijnen van de begroting voor 2011. In de eerste tabel staan de belangrijkste macro-economische aannames. Leg die voorspellingen naast de jongste cijfers van het cpb.
Er zijn eigenlijk alleen maar meevallers. Economische groei 2 procent in plaats van 1,5. Lange rente op staatsschuld een kwart procent lager, omdat Nederlandse staatsobligaties gewilder zijn door de crisis elders in Europa. Oliekoers meer dan vijftig procent hoger en dollarkoers fors lager, met een knoepert van een meevaller in de aardgasbaten als gevolg. Werkloosheid komt uit op 4 procent in plaats van 5,5, wat leidt tot een meevaller bij de sociale dienst (minder uitkeringen) en de belastingdienst (meer inkomsten). Inflatie is hoger, maar blijft binnen de perken – dat is goed voor de groei zonder dat consumenten gaan morren.
Dit alles leidt ertoe dat halverwege het jaar de doelstelling van een daling van het EMU-tekort naar 4 procent van het bbp al bijna gehaald is. Als dit zo doorgaat, zit Nederland tegen het eind van het jaar in de buurt van de 3 procent, het heilige getal dat ooit in Europees verband is afgesproken.
Dat is goed nieuws, natuurlijk, maar het kabinet zit daar momenteel niet op te wachten. Er zijn immers forse bezuinigingen aangekondigd, en als je over de meevallers struikelt, wordt het moeilijker die door het parlement te loodsen. Immers, wanneer de economische noodzaak wegvalt, moeten ministers inhoudelijke argumenten voor hun ombuigingen aandragen, en dat is altijd een stuk lastiger in een Tweede Kamer die zoveel mogelijk kiezers te vriend wil houden. (gc) (sg)
Geen cent mag er meer naar Griekenland, zei PVV-leider Geert Wilders dit weekend tegen Elsevier. Tegelijkertijd liep hij te hoop dat Nederland niet was uitgenodigd bij het ‘geheime’ overleg over de Griekse schuldenlast dat de grote landen dit weekend belegd hadden. Niet willen meedoen en boos worden als je vervolgens niet wordt uitgenodigd – het is, laten we zeggen, een nogal dubbele boodschap.
Nederland staat voor vijf miljard euro op de rol voor de eerste Griekse lening van 110 miljard uit het noodfonds. Daarmee wordt in feite een afwaardering van vijftig procent gedekt op de negen miljard euro die de Nederlandse banken bij Griekenland hebben uitstaan. Ter vergelijking: Duitse banken hebben 43 miljard uitstaan bij de Grieken en de Duitse regering stopte 22 miljard in het noodfonds. Landen dekken via het noodfonds dus vooral hun eigen banken af.
Nog even los van de vraag of minister De Jager geen leukere dingen wist te doen dit weekend dan crisisberaad, getuigt klagen dat je niet bent uitgenodigd (ook door VVD, CDA en PvdA) van een tikje hypocrisie. Nederland heeft hard tegengesparteld en draagt niet buitenproportioneel bij aan het noodfonds. Wanneer je als klein land niet boven jezelf uitstijgt, moet je niet verbaasd zijn dat je als klein land behandeld wordt. (gc)
Al voor Einstein werd er druk gespeculeerd over de mogelijkheid van reizen door de tijd, maar nadien kreeg het zowaar een wetenschappelijk sausje. De relativiteitstheorie en de kwantummechanica houden die mogelijkheid namelijk open, hoewel volstrekt theoretisch. Of wordt tijdreizen toch meer dan een gedachtenspel in de studeerkamer?
Volgens Tom Weiler and Chui Man Ho van Vanderbilt University is er nu een apparaat dat de theorie zou kunnen testen, namelijk de Large Hadron Collider (LHC) in Genève. Het tweetal geeft toe dat het een vergezochte mogelijkheid is, maar ondenkbaar is het niet. Er zijn experimenten mogelijk met de LHC die hun theorie zouden kunnen testen. Dat kan overigens niet meteen. Eerst moeten andere experimenten met het apparaat tot resultaat leiden.
De LHC is gebouwd om op zoek te gaan naar het laatste elementaire deeltje dat nog nooit gemeten is, het zogeheten Higgs boson. Volgens sommige theorieën zou bij de creatie van het Higgs boson nog een deeltje verschijnen, het Higgs singlet. Dat singlet zou in een vijfde dimensie terug kunnen springen in de tijd. Vooralsnog is de gedachte even exotisch als de creatie van miniatuur zwarte gaten in de LHC, maar voor het uitproberen van intrigerende theorieën is dat apparaat nu eenmaal gebouwd.
Weiler en Ho blijven dus voorzichtig. Zelfs als het allemaal lukt zoals zij speculeren, gaat het om elementaire deeltjes die een fractie van een seconde teruggaan in de tijd. Als je het precies controleert, zou het misschien zelfs mogelijk zijn informatie in dat deeltje te stoppen en zo mee te sturen. De wildste dromen van de science fiction blijven buiten bereik. (sync) (gc)
Dat er weer een PVV’er met een onverwacht vlekje opduikt, is al lang geen nieuws meer, dus ook niet dat statenlid Petra Kouwenberg een dubbele nationaliteit blijkt te hebben, de Turkse en de Nederlandse. Interessanter is de reactie van Geert Wilders daarop. Kouwenberg gaat snel naar de ambassade, dus “Het probleem van haar dubbele nationaliteit zal snel tot het verleden behoren”.
Dat is natuurlijk maar de vraag, want zo makkelijk kom je niet van de Turkse nationaliteit af, ook niet als je er nooit om gevraagd hebt. De vraag is natuurlijk of Kouwenberg, zolang ze die twee paspoorten heeft, te vertrouwen is. Gek genoeg is Wilders de enige die daaraan zou moeten twijfelen. Voor hem is een dubbel paspoort immers per definitie een loyaliteitsprobleem, ongeacht de persoon.
Alhoewel, eigenlijk is hij vorig jaar al door de bocht gegaan, toen hij in tweede instantie toch geen halszaak maakte van het Zweedse paspoort van staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten-Hyllner. Als de Turkse ambassade nou een beetje bureaucratisch tegenspartelt bij het intrekken van Kouwenbergs paspoort, zijn we hopelijk voorgoed van deze discussie verlost en worden mensen weer gewoon beoordeeld op hun daden in plaats van hun afkomst. (gc)
Laatste nieuws: ook een topambtenaar van premier Jan-Peter Balkenende (CDA) heeft geprobeerd de Amerikanen aan te zetten om druk uit te oefenen op Wouter Bos (PvdA) inzake Afghanistan. Eerder had WikiLeaks al een vergelijkbare actie onthuld van een topambtenaar van Maxime Verhagen (CDA). Hun bazen slaagden er niet in de vice-premier van gedachten te doen veranderen.
Bos zal in die tijd nog wel eens teruggedacht hebben aan zijn confrontatie met Balkenende tijdens de verkiezingscampagne van 2006, toen de laatste scoorde met de beschuldiging “u draait en u bent niet eerlijk“. Deze keer zou hij zich niet nogmaals in de luren laten leggen. Hij draaide niet en hij zei eerlijk wat hij ervan vond. De rechte rug van Wouter Bos krijgt nog meer glans nu blijkt hoe wanhopig de CDA-ers waren in hun poging hem om te krijgen.
Job Cohen heeft weinig keus: zijn PvdA kan het niet maken om toch te draaien over Afghanistan, al heeft de Kunduz-missie een andere verpakking dan die in Uruzgan. En dus richt de huidige premier Mark Rutte zich met dezelfde Verhagen op coalitiegenoot Geert Wilders. Benieuwd hoeveel topambtenaren en Amerikaanse ambassadeurs daaraan te pas komen. En Wilders zal ook nooit gedacht hebben dat hij nog eens een voorbeeld ging nemen aan Wouter Bos. (gc)
Blogs voor Geen Commentaar
Geen Commentaar was een links georiënteerd weblog dat bestond van 2004 tot 2011, toen het opging in Sargasso.