Blogs voor Geen Commentaar

Politieke verruwing moet

799

Volgens de ombudsman draagt de politiek bij aan maatschappelijke verruwing. Dat vinden ze in Den Haag niet leuk. Alleen wordt uit de kritiek niet meteen duidelijk of de politici boos zijn omdat het niet waar is of omdat het juist wél waar is. Voor beide valt wat te zeggen.

Dat de samenleving verruwt staat wel zo’n beetje vast. Zinloos geweld neemt toe en het maatschappelijke debat over de jongste hype wordt bij voorkeur op onbeschofte toon gevoerd. Aangezien de politiek de maatschappij dient te representeren, moet ze deze verruwing volgen. In dat geval moeten de politici boos zijn op de ombudsman, omdat die kritiek heeft op iets dat eigenlijk een verdienste is. In een andere visie zou de politiek enigszins boven het gewauwel van het volk moeten staan. Dan zouden de politici boos moeten zijn op de ombudsman, omdat zijn kritiek onterecht is.

Te vrezen valt dat de waarheid in het midden ligt. De politici denken dat ze een verheven debat voeren, maar doen dat in werkelijkheid niet, onder meer omdat ze het voornaamste instrument van verruwing, een absolute kijk op de vrijheid van meningsuiting (niet alleen de inhoud is vrij, maar ook de vorm), zo hoog in het vaandel hebben staan. Of zie ik dat verkeerd? (gc)

Buitenlandse natuur is goedkoper

787

Voor vijftien euro de vierkante meter koopt u een stukje van de vliegbasis Soesterberg. Daar maakt het Utrechts Landschap dan natuur van, als Defensie het in 2009 afstoot. Dat wil zeggen als genoeg mensen meedoen om in totaal 60 miljoen op tafel te leggen. Anders kopen projectontwikkelaars het op en komen er huizen.

De vliegbasis is een van de stukjes landschap die sinds gisteren te koop staat op Landschapsveiling. Als u dat aantrekkelijker vindt, kunt u bijvoorbeeld ook voor 5000 euro een wisent aanschaffen. Maar waarom zou u dure natuur in Nederland kopen als u het elders goedkoper kunt krijgen?

Voor 1,6 miljoen per jaar huurt u bijvoorbeeld Ngoyla-Mintom, een stukje regenwoud van 830.000 hectare in Kameroen tjokvol olifanten en ander moois. Liever een stukje Costa Ricaans regenwoud? Voor vijftig dollar per hectare te koop bij Nature Conservacy. Bij World Land Trust bent u het dubbele kwijt voor een hectare naar keuze, maar het is nog altijd stukken voordeliger dan een afgetrapte vliegbasis.

Zorg wel dat u er snel bij bent, want de commerciëlen ruiken geld. Canopy Capital heeft 370.000 hectare ongerept Guyana te pakken, wil nog niet zeggen hoeveel het moet kosten, maar roept wel dat de regenwoudmarkt miljarden waard zal zijn zodra de mensheid beseft hoe hard het bos nodig is om de klimaatverandering het hoofd te bieden. (gc)

Chinezen willen hardere aanpak Tibet

783

Ook Chinezen zijn ontevreden over het optreden van hun regering bij de ongeregeldheden in Tibet van afgelopen week. Veel te slap. ‘We konden niet geloven dat onze regering zo zwak en laf was’, tekende de New York Times op uit de mond van brave burger mevrouw Meng.

Het is niet de eerste keer dat eenzijdige propaganda de Chinese regering tussen twee vuren doet belanden. Twee jaar geleden leidde anti-Japanse retoriek van de regering tot demonstraties en rellen bij Japanse consulaten in het land. Aanleiding was toen een schoolboek dat op de Japanse markt was toegelaten, waarin Japanse oorlogsmisdrijven werden verzwegen of goedgepraat.

Indertijd waren de motieven van de Chinese regering al raadselachtig. Er waren aanwijzingen dat de regering demonstraties bewust uit de hand liet lopen, maar de nationale pers zweeg ze dood. De demonstraties kwamen handig van pas bij het blokkeren van de Japanse wens een permanente zetel in de Veiligheidsraad te verwerven.

Deze keer zijn de ongeregeldheden wel uitgebreid op televisie geweest, maar het is onduidelijk wat de regering wil bereiken met het aanwakkeren van anti-Tibetaanse gevoelens onder de bevolking. Converteerbaar in internationale druk lijkt deze woede niet. Tenzij Beijing daadwerkelijk gelooft dat Tibetaanse autonomie net zo’n gotspe is als een revisionistisch schoolboek. (gc)

Atheïsten zijn asocialer

778

Hoewel atheïsten als Richard Dawkins op ideologische gronden graag volhouden dat religie de menselijke neiging tot wangedrag jegens anderen versterkt, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek eerder het tegenovergestelde, stelt een overzichtsartikel in The Economist deze week.

Verschillende onderzoekers hebben bekende economische spelletjes om altruïstisch gedrag te meten toegepast om het effect van religie daarop te meten. Ara Norenzayan van de University of British Columbia achterhaalde zo dat mensen zich altruïstischer gedragen als ze vlak voor het spel blootgesteld zijn aan religieuze teksten. Hoe strenger de religieuze regels in een gemeenschap, hoe hechter die is, ondervond Richard Sosis van de University of Connecticut. In religieuze kibutzim, waar mannen tenminste driemaal daags in groepsverband moeten bidden, blijken die mannen altruïstischer dan de vrouwen, die minder religieuze verplichtingen hebben. In seculiere kibutzim bestaat dat verschil tussen de seksen niet.

Ook het beeld uit neurologisch onderzoek aan religie wordt diffuser. Er waren wat aanwijzingen dat religieuze gevoelens in het emotionele centrum van de hersenen zaten, maar die gedachte is vals gebleken. Er zijn inmiddels ook experimenten waaruit blijkt dat juist het rationele centrum van de hersenen zich met religie bezig houdt. Geloof valt niet op één plek vast te pinnen.

Genoemde onderzoeken gaan echter over het gedrag binnen de eigen groep. Het is bepaald niet gezegd dat het gevonden altruïsme zich tot buiten de eigen groep uitstrekt. Een van de evolutionaire verklaringen voor het ontstaan van religie is namelijk dat sterkere groepsvorming, inclusief opofferingsgezindheid, de overlevingskansen ten opzichte van andere groepen verhoogt. Dat zou wel heel zuur voor atheïstische evolutiebiologen als Dawkins zijn, noteert The Economist. Hun levensovertuiging is een evolutionair nadeel en dus gedoemd het onderspit te delven. (gc)

Filter voor opiniepeilingen

773

Ook als ze de ballen verstand hebben van het onderwerp, zijn mensen geneigd antwoord te geven op vragen van opiniepeilers. Zo bleek 45 procent van de bevolking een mening te hebben over de laatste wijzigingen in de Elektriciteitswet, toen onderzoeker Will Tiemeijer ernaar vroeg, terwijl daar helemaal geen ruchtbaarheid aan gegeven was.

Tiemeijer schreef een boek over de waarde van opiniepeilingen, ‘Wat 93,7 procent van de Nederlanders moet weten over opiniepeilingen‘. Hij nam de proef op de som door een FNV-enquête over Donners ontslagrecht over te doen. Daarbij voegde hij een filtervraag toe: weet u er genoeg van om een oordeel te vormen? Iedereen die ‘nee’ zei, telde hij als ‘geen mening’. Daardoor steeg het percentage ‘geen mening’ van 13 naar 59.

Hoewel de waarde beperkt is, hebben opiniepeilingen een steeds grotere invloed op politici. Niet doen, waarschuwt Tiemeijer. Opiniepeilingen zijn uitstekende geschikt om te inventariseren waar mensen mee zitten, maar niet om beleidsafwegingen te maken. De meeste burgers zitten op dat laatste ook helemaal niet te wachten – blijkt uit peilingen. (gc)

De Winter vs De Winter

770

Zolang er geen razzia’s en interneringskampen zijn in Nederland, heeft het geen pas Geert Wilders fascisme aan te wrijven. Aldus Leon de Winter, een van ’s lands grootste intellectuelen, vandaag in de Volkskrant in reactie op zijn naamgenoot Harry, die gisteren via hetzelfde medium liet weten dat Wilders’ uitspraken over moslims hem doen denken aan wat zoal over Joden gezegd werd in de jaren dertig.

L. de Winter vindt de vergelijking bovendien ‘volkomen stupide’, omdat ze voorbijgaat aan de kern van het probleem, namelijk dat de moslims een Fremdkörper in de Nederlandse maatschappij vormen. Hoogleraar David Pinto stelt: ‘Wilders zegt hooguit dat de Koran en de islam abject zijn, maar hij pleit absoluut niet voor de vernietiging van een heel volk.’

Interessante stellingname. Het komt erop neer dat zolang Geert Wilders niet genoeg macht heeft om een razzia te houden, hij ook geen fascist mag heten. Waar ligt de grens? Is hardop fantaseren over een kampje fascisme? Is het maken van concrete plannen voor een Kristallnacht fascisme? Of wordt het pas fascisme als de eerste knokploeg op weg is? Kortom: is het mogelijk fascist te zijn met alleen giftige woorden en een onvertoonde film? (gc)

Bosnische prelaten rechtvaardigden oorlog

763

Religieuze leiders van de verschillende etnische groepen in Bosnië-Herzegovina steunden tijdens de oorlog daar de nationalistische politici en droegen op die manier hun steentje bij aan het geweld. Dat staat in een rapport van IKV Pax Christi, dat dinsdag werd gepresenteerd. Slechts enkele katholieke, orthodoxe en moslimgeestelijken namen afstand van het nationalisme.

Het rapport kraakt ook harde noten over de buitenlandse bemoeienis met de oorlog. De (seculiere) diplomaten hadden geen flauw benul van de religieuze gevoeligheden en de de religieuze groepen waren zo gefocust op ‘verzoening’ dat ze hun mond hielden over oorlogsmisdaden.

Ondertussen gaat het samenleven tussen de etnische/religieuze groepen nog altijd moeizaam. Er zijn allerlei initiatieven om mensen weer nader tot elkaar te brengen, maar het blijft aanmodderen. Het rapport bepleit ook meer contact met atheïsten, die vaak beschouwd worden als immorele tweederangsburgers. (gc)

Newton en Einstein op de helling

759a

De wetten van Newton en Einstein zouden wel eens ontoereikend kunnen zijn voor het verklaren van de beweging van kleine objecten in de ruimte. Die suggestie zit volgens de Economist in een artikel dat binnenkort verschijnt in Physical Review Letters, niet het minste wetenschappelijke tijdschrift.

Onderzoekers van het Jet Propulsion Laboratory, dat de gangen van ruimtesondes nagaat, kwamen erachter dat die sondes consequent sneller gaan dan vooraf berekend. Nadat ze dat een paar keer ondervonden hadden en alle verklaringen leken te falen, verzonnen ze zelf een formule om te kijken of ze het effect bij de lancering van een nieuwe sonde konden voorspellen.

Dat bleek het geval. Om correct de baan van kleine ruimtesondes te voorspellen, moet je een extra factor inbouwen in de wetten van Newton en Einstein. Het werkt. Maar waarom? Op die vraag moeten de onderzoekers het antwoord schuldig blijven. Het raadsel komt op het lijstje van fundamentele onopgeloste vragen uit de natuurkunde, naast de vraag waar alle ‘zwarte materie’ is gebleven en uit hoeveel snaren een quark bestaat. (gc)

Ov-chipkaart gekraakt – maar niet heus

757

Tijdens de commotie om de ov-chipkaart vorig jaar kondigden de betrokken hackers aan op korte termijn het laatste zetje te geven. Dat is nu gebeurd. Maar het is overdreven om te stellen dat de ov-kaart definitief kassiewijlen is, zoals degenen die geilen op gekraakte systemen graag beweren.

Het slimme tweetal legt in een nieuw paper (pdf) uit hoe je de 32-bits sleutel met statistische methoden kunt terugbrengen tot 20-bits en dan kraken met vrij simpele apparatuur. Dat is wel wat anders dan de 9000 euro aan hardware die volgens TNO nodig is. Althans, dat lijkt zo, want helemaal achterin het paper staat een onopvallende alinea die begint met ‘Our attack assumes’. Daar staat dat je ook nog even een 48-bits brute force aanval moet uitvoeren. Goed te doen, maar niet in een paar minuten.

Het TNO-rapport (pdf) was er al van uitgegaan dat de nu aangekondigde kraak binnenkort zou plaatsvinden. In het geheime deel van het rapport stelt TNO een aantal maatregelen binnen het huidige systeem voor waarmee de levensduur nog een jaar of twee gerekt kan worden. Tot die tijd is er een beperkt risico.

Maar ja, dat is natuurlijk geen lekker verhaal voor de media. Die zullen vandaag wel lekker loos gaan en de technofobe politici gaan er vast achteraan hollen. Arme Tineke Huizinga. (gc)

Clara Wichmann ook voor mannen

751a

Het Clara Wichmann proefprocessenfonds, dat momenteel de strijd aanvoert tegen de subsidie voor de SGP (niet tegen de partij zelf), zou ook bereid moeten zijn een man bij te staan als die om zijn geslacht geweigerd werd bij de redactie van Opzij. Dat schrijft Margreet Boer, voorzitter van de Vereniging voor Vrouw en Recht Clara Wichmann op haar weblog. Ook een moslima die vanwege een hoofddoekje geweigerd wordt, zou kunnen aankloppen.

Die vooralsnog hypothetische vraag is interessant, omdat Cisca Dresselhuys, de hoofdredactrice van Opzij, vorig jaar in een interview met Trouw aangaf mannelijke sollicitanten te zullen weigeren, simpelweg omdat ze geen vrouw zijn. Dresselhuys vindt dat geen probleem, omdat ze geen subsidie krijgt. Daar was toen al het nodige gedoe over.

De kans dat Dresselhuys nog eens een proefproces aan haar broek krijgt, is klein, omdat ze mannen en moslima’s niet zo dichtbij laat komen dat ze het gevoel krijgen dat het om discriminatie gaat. Als ze haar mond had gehouden, was er niks aan de hand geweest. Daar zou het in de SGP-zaak ook wel eens op uit kunnen draaien. De statuten worden formeel gewijzigd en de mannenbroeders spreken af hun mond te houden over hun overtuiging, namelijk dat vrouwen niet op het pluche horen.