Blogs voor Geen Commentaar

De mini-kernreactor komt eraan

745a

Het afgelegen stadje Galena in Alaska krijgt volgend jaar misschien een kleine kerncentrale. Het ding, gebouwd door Toshiba, meet 22 bij 16 bij 11 meter, stukken kleiner dan een gewone kerncentrale. Een schip levert het apparaat kant en klaar af, waarna het dertig jaar energie levert.

Natuurwetenschap en Techniek haalt het voorbeeld in de editie van deze maand aan als een voorbeeld van de opmars van kleine kerncentrales. Ford had in de jaren vijftig zelfs plannen voor een auto op atoomenergie, maar sindsdien is de trend naar steeds groter, behalve heel dure reactoren voor onderzeeërs.

Lees verder De mini-kernreactor komt eraan

Geen gratis schoolboeken

740

Het plan voor gratis schoolboeken gaat op de helling. Gelukkig maar, want het was een gedrocht. Het trieste is dat een gedegen advies van de Raad van State geen indruk maakte op de politiek. Pas toen een jurist de bezwaren op vier A4-tjes samenvatte, drong de miskleun tot de parlementariërs door.

Iedereen die wel eens iets met aanbestedingen te maken heeft gehad, weet wat een contraproductief gedoe het is, als het om een paar ton gaat. De administratieve kosten gaan de eventuele winst door concurrentie tussen aanbieders ver te boven. Als je bovendien een sterke voorkeur hebt voor een bepaalde aanbieder (bijvoorbeeld omdat je zijn lesmethode de beste vindt), kost het veel geld om de tender juridisch zo dicht te timmeren dat het een open competitie lijkt, maar de winnaar toch van tevoren vaststaat.

Mocht het onzalige plan alsnog doorgaan, dan moeten de verzamelde schoolbesturen maar een jurist aan het werk zetten om voor elke lesmethode een waterdichte tender in elkaar te zetten. Die stapel kan dan als ‘advies’ naar de afzonderlijke scholen. Zo kunnen de kinderen van rijke ouders alsnog hun gratis schoolboeken krijgen, want voor hen is het plan bedoeld. (gc)

Ratten worden dik van zoetstofdieet

729a

Er waren al eerder aanwijzingen dat zoetstoffen de suikerhuishouding van het lichaam ontregelen. Maar nu tonen proeven met ratten, gedaan door Susan Swithers en Terry Davidson van Purdue University, dat zoetstoffen zelfs dikker maken dan suiker. Niet direct, maar via een omweg.

Swithers en Davidson voerden ratten yoghurt met suiker en met saccharine op hetzelfde zoetheidsniveau. Na vijf weken was de laatste groep ratten zwaarder. In een andere proef kregen de ratten na twee weken yoghurt een chocoladepudding met veel vet en suiker waar ze meteen op aanvielen. De ratten op suiker compenseerden dat door minder van de daarna aangeboden yoghurt te eten. De saccharineratten bleven volop dooreten.

Lees verder Ratten worden dik van zoetstofdieet

Rotterdam wil cellen op school

723

Zo snel kan een ideetje werkelijkheid worden: Rotterdam gaat een ov-verbod instellen voor jongeren die zich misdragen in het openbaar vervoer. Wettelijk bestaan daar mogelijkheden toe, heeft de gemeente uitgezocht.

Loze flinkdoenerij, ben je geneigd te denken, want het valt voor ov-personeel onmogelijk continu te controleren welke ettertjes een verbod hebben en welke niet. Een niet handhaafbaar verbod dus waar slechts schouderophalen bij past. Tot je in de PvdA-nieuwsbrief leest hoe fractievoorzitter Peter van Heemst het denkt te kunnen uitvoeren:

“Als scholieren zich misdragen dan helpt de school mee aan het identificeren van de daders. Als de naam bekend is dan verplicht de school zich om de desbetreffende scholier na schooltijd binnen te houden tot een van de ouders/verzorgers hem heeft opgehaald.”

Scholen verantwoordelijk stellen voor een probleem met de openbare orde – briljant idee, Van Heemst! Ze hebben daar natuurlijk plek zat om hun lastigste pupillen nog een paar uur vast te houden tot papa of mama komt. Of het nou een verlaten klaslokaal is of niet, die plek kan alleen maar een cel heten. Benieuwd of Van Heemst ook een deadline voor de komst van de ouders wil aangeven of dat hij als ze wegblijven nachtcellen voor de ov-etters voorzien heeft. (gc)

De corruptie van de wetenschap

718a
‘Corrupted science’ van John Grant gaat over misdragingen van wetenschappers en de invloed van de buitenwacht. Dat eerste gaat hem beter af dan het tweede.

Gedurende het eerste deel van de twintigste eeuw gold Sir Arthur Eddington als een van de internationale grootheden van de astronomie. Zijn observaties tijdens de zonsverduistering van 1919 op het eiland Principe vormden het definitieve bewijs dat Einsteins relativiteitstheorie klopte. Eddington was druk bezig met een allesomvattende theorie over de kosmos, toen zijn student Subrahmanyan Chandrasekhar bij hem kwam met berekeningen dat grotere sterren aan het eind van hun leven zouden imploderen tot wat nu zwarte gaten heten.

Dat kon Eddington niet gebruiken. Hij verwees de berekening naar de prullenbak en gebruikte vervolgens zijn eigen status om Chandrasekhar publiekelijk belachelijk te maken. Die laatste ging de confrontatie niet aan, maar werkte wel rustig door. Uiteindelijk zou hij in 1983 de Nobelprijs krijgen voor zijn inzichten, die door Eddingtons tegenwerking lange tijd niet serieus genomen waren.

Lees verder De corruptie van de wetenschap

Vanaf heden: Geen Commentaar

715

Na een aantal gastbijdragen maak ik vanaf vandaag deel uit van de redactie van Geen Commentaar, een links angehaucht weblog over actuele zaken. De meeste berichten die ik daarvoor schrijf, zullen ook hier blijven verschijnen. Hoe dan ook, na de hyve heb ik nog een podium gevonden om af en toe een ei te leggen.

Armen willen geen microkrediet

709

Interessant verhaal in de Economist van deze week naar aanleiding van dit rapport van MIT over de opkomst van de middenklasse in ontwikkelingslanden. De twee economen analyseerden cijfers uit de hele wereld en schuimden ook winkeltjes af op het Indiase platteland, waarvan de eigenaren rondkomen van twee tot tien dollar per dag (in India ben je dan middenklasse).

Bijna alle winkeltjes en andere minibedrijfjes die de onderkant van de middenklasse vormen, hebben een gebrek aan kapitaal. Daarom werken microkredieten zo goed. Maar eigenlijk is de bereidheid om te investeren in het eigen bedrijfje helemaal niet zo groot, constateerden de onderzoekers.

De meeste microbedrijfseigenaren willen namelijk hun bedrijfje niet uitbouwen, maar opheffen. Ze willen een baan. Dat is immers de beste manier om een inkomen veilig te stellen. In de poeha rond microkredieten worden arme boeren en winkeliers vaak geprezen om hun ondernemendheid, alsof ze door entrepreneurschap gedreven worden. Zelf weten ze wel beter. Ze zijn ondernemer, omdat ze niks beters konden vinden. (gc)

Gekraakte chip niet grootste zorg ov-kaart

688

Omdat de ov-chipkaart de gemoederen blijft bezighouden hieronder de tekst van een analyse die ik schreef voor Technisch Weekblad, het grootste ingenieurstijdschrift van Nederland. Samenvatting: Twee kraken in twee weken vormen niet het grootste probleem bij de invoering van de ov-chipkaart. Dat blijft de gebrekkige functionaliteit.

De chipkaart is het kleinduimpje onder de computers, een minuscule processor gevoed door een minibatterijtje. Die kan cryptografisch nooit zo sterk zijn als een pc. In grotere systemen wordt daarom zoveel mogelijk van de beveiliging overgelaten aan pc’s en nog sterkere computers, terwijl de chipkaarten zelf relatief kwetsbaar zijn.

Lees verder Gekraakte chip niet grootste zorg ov-kaart

Up your blogs

636

Wat de boulevardpers en de anonieme dreigbrief zijn voor de papieren wereld, is het weblog voor internet, een verzameling zinloze en kwetsende schrijfsels, bijeengemispeld door lieden wier intelligentie die van een zeeëgel niet overtreft en die even ontwetend zijn van de schade die hun stekels aan ongelukkige voorbijgangers kunnen aanrichten. Retecool heten ze, Sargasso, GeenCommentaar of Panzerfaust, zielige virtuele bataljons vanwaaruit ze, zich verschuilend achter lollig bedoelde pseudoniemen, de wereld bestoken met hun tendentieuze opinies, bedoeld om de lynch mob die zich in hun reactiekolommen ophoudt tot nekschoten aan te zetten, waar ze zich vervolgens schijnheilig van distantiëren.

Lees verder Up your blogs

De verlichte zelfmoordterrorist

623

Op mijn bureau belandde het najaarsnummer van Beweging, het tijdschrift van de stichting voor reformatorische wijsbegeerte. ‘Islam en technologie’ stond er met grote letters op de omslag. Dat wilde ik wel lezen. Het bleek te gaan om de afscheidsrede van Egbert Schuurman als hoogleraar filosofie in Wageningen. In Delft en Eindhoven, waar hij ook prof was, had hij vijf jaar geleden al afscheid genomen.

Schuurman onderscheidt drie stromingen binnen de islam, al naar gelang hun reactie op westerse technologie. Ten eerste zijn er de fundamentalisten, die zowel de technologie als westerse ideologie van de Verlichting afwijzen. Daartegenover staan degenen die op beide fronten open staan, meestal de politieke en economische elite. En dan is er nog een middengroep, die geen tegenstander is van technologische vernieuwing, maar wel vindt dat die gepaard moet gaan met spirituele vasthoudendheid. Westerse invloeden mogen de grondvesten van de islam niet aantasten, vinden zij.

Lees verder De verlichte zelfmoordterrorist