De verkiezingen vorige week in Togo zijn, anders dan vijf jaar geleden toen er honderden doden vielen, rustig verlopen. Dat is winst. De oppositie is het echter niet eens met de uitslag, die inhoudt dat de zittende president Faure Gnassingbé heeft gewonnen. Ze dreigt met geweld. De sfeer in de hoofdstad Lomé is om te snijden. Ruim duizend oppositie-aanhangers gingen vanochtend de straat op.

Onafhankelijke waarnemers hebben het nodige aan te merken op de verkiezingen, maar betwisten de uitkomst niet. Gnassingbé heeft de afgelopen jaren economische groei gerealiseerd en met de mensenrechten gaat het stukken beter dan onder zijn vader (al blijft er veel op aan te merken). De parlementsverkiezingen van 2007 waren vrij.

Vorig jaar probeerde Gnassingbés broer Kpatcha de macht over te nemen. Hij zit nog steeds zonder vorm van proces gevangen, maar hoeft in elk geval niet meer de doodstraf te vrezen, want die werd vorig jaar afgeschaft. Dus Kpatcha is beter af onder de democratische koers dan onder de militaire die hij zelf voorstond, constateert de president monter in een lang interview over de koers van het land. Het lijkt erop dat hij voor het voordeel van de twijfel gaat. (gc)

De IJslanders hebben geen zin om Nederland en Groot-Brittannië de verloren Icesave-spaargelden terug te betalen, althans niet tegen de stevige rente die de Hollanders en Britten willen hebben. Het ‘nee’ is een steuntje in de rug voor de IJslandse regering, want het versterkt haar positie aan de onderhandelingstafel. Een akkoord zou nabij zijn. Maar dat was het eerder ook al.

Als het nou weer niet lukt, zou het verstandig zijn om een internationale commissie, bijvoorbeeld van de Wereldbank, de zaak te laten onderzoeken. Alle partijen hebben immers boter op hun hoofd. De IJslandse regering heeft op zijn minst de suggestie gewekt de spaargelden te garanderen, maar de Nederlandse en Britse nationale banken hadden (zoals de Franse) kunnen vermoeden dat er iets mis was. En dan is er nog gesteggel over de rente.

Niets lijkt logischer dan dat de drie partijen een onafhankelijke instelling vragen een bindende uitspraak te doen. Dat haalt de kwestie uit de Nederlandse en Britse verkiezingscampagnes, maakt de weg vrij voor het IMF om een saneringsprogramma voor de IJslandse economie op te leggen en zorgt dat de gesprekken over toetreding van IJsland tot de EU niet langer met de kwestie belast blijven. (gc)

Gerard Kemkers was een groot schaatser. Na zijn actieve carrière werd hij coach. Ook daarin was hij succesvol: hij loodste menige sporter naar de top, onder wie Sven Kramer, die goud won op de vijf kilometer tijdens de afgelopen winterspelen. Maar één black out tijdens Svens tien kilometer heeft zijn reputatie zwaar geschaad.

Gerrit Zalm was een succesvol minister van financiën. Ook hij maakte daarna een grote inschattingsfout, namelijk dat hij Dirk Scheringa zou kunnen beteugelen wanneer hij orde op zake ging stellen bij DSB. Hij kwam best een eind, maar DSB viel toch om. Dat wordt hem nagedragen, begrijpelijk en terecht.

Lees verder Het lot van Kemkers en Zalm

In de landelijke peiling die de raadsverkiezingen vergezelden, leek de PVV spekkoper: van 9 naar 24 (+15). Dezelfde peilingen lieten echter ook iets anders zien. De grootste bestrijders van Wilders, D66 en GroenLinks, gingen samen van 10 naar 27 (+17). Logisch dat Wilders dit laatste liever negeert en de peiling als een opstap naar een machtsgreep in juni ziet. Maar zijn meest waarschijnlijke coalitiepartners, CDA en VVD, verliezen 12 zetels. Per saldo neemt de waarschijnlijkheid van een rechts kabinet niet significant toe.

De vraag is nu of Wilders zijn niveau weet vast te houden. De trend is namelijk neerwaarts. Rond de Europese Verkiezingen vorig jaar stond hij nog boven de dertig. De ogen zullen gericht zijn op zijn loopjongens in Almere. Daar is de PVV de grootste en zal ze dus het voortouw moeten nemen om een coalitie te vormen. Lukt dat niet, dan zal de partij dat voor de voeten geworpen krijgen tijdens de campagne: u krijgt niet eens een coalitie in Almere rond, hoe denkt u dat te gaan doen als u de grootste in het land wordt? Lukt het wel, dan moet de PVV een of meer wethouders leveren. Worden die gevonden, dan wordt het ook link voor Wilders, want wethouders doen sneller iets fout dan raadsleden.

Lees verder Heeft Wilders te vroeg gepiekt?

De PvdA stapte vannacht met al haar ministers uit het kabinet Balkenende IV. Maar waarom eigenlijk? Het was toch de PvdA die vasthield aan het standpunt van kabinet en parlement dat de missie in Uruzgan voor het eind van dit jaar is afgelopen. Het CDA was de dissident.

Als Wouter Bos echt een rechte rug gehad had, was hij rustig blijven zitten en had de Afghaanse missie in het parlement laten afschieten. De linkse partijen en PVV zijn mordicus tegen voortzetting en hebben samen een comfortabele meerderheid. De meerderheid van de bevolking staat bovendien achter de PvdA. Bos had uit het kabinetsberaad kunnen komen met de mededeling: “We zijn er niet uitgekomen. We gaan ervan uit dat het CDA zich uit het kabinet terugtrekt.”

Dat was lef geweest. Door uit het kabinet te stappen liet Bos echter merken dat hij zich had laten koeioneren door Maxime Verhagen. Om vier uur ’s ochtends gaat de vermoeidheid natuurlijk meespelen. De meerderheid van het parlement en de publieke opinie achter je – en dan toch weglopen omdat je je zin niet krijgt. Niet echt handig voor je imago als krachtig leider. (gc)

Binnen een paar dagen heeft het burgerinitiatief ‘Uit vrije wil’ de 40.000 handtekeningen verzameld die nodig zijn om het parlement te dwingen het onderwerp in behandeling te nemen: hebben mensen die klaar zijn met leven, al mankeren ze verder niks, recht op hulp bij zelfdoding? Daar valt inhoudelijk veel over te zeggen, maar eerst iets over de toon. Zo zegt initiatiefneemster Yvonne van Baarle het:

“Ik ben in actie gekomen omdat ik het als onrecht ervaar geen stervenshulp te kunnen krijgen als ik die nodig heb. Ik behoor tot een generatie die dit niet accepteert.”

Die generatie – het zal niemand verbazen – is de generatie die haar hoogtepunt beleefde in de jaren zestig en zeventig. Als ze iets wil, dan vraagt ze dat niet beleefd, nee, dan eist ze dat op hoge toon op onder veel vertoon van morele verontwaardiging. Nu heeft ze haar levensavond bereikt en moet de rest van de wereld gaan rennen om te zorgen dat die helemaal volgens haar wens verloopt. De term ‘narcisme’ is wel eens minder terecht aan ‘babyboomers’ gekoppeld.

Lees verder Babyboomers willen netjes dood

Al je verdiensten keurig netjes opgegeven bij UWV en belastingdienst, en toch weggezet worden als fraudeur? Het kan zomaar gebeuren, wanneer u als beginnend zelfstandige niet goed hebt opgelet of het UWV zich aan haar eigen regels heeft gehouden. De Nationale Ombudsman deelde gisteren een zware tik uit aan het UWV. Dat geeft geen sjoege. Dus is het nu aan de politiek om in te grijpen. Minister Donner kan zich niet meer verschuilen achter zijn verweer van vorig jaar (zie vier pdf’s bij 28-5-09).

Lees verder U heeft te hard gewerkt, dus u bent fraudeur

Geert Wilders mag in zijn Fitna-proces maar drie getuigen oproepen, in plaats van de achttien die hij zelf wilde. Daarmee frustreert de Amsterdamse rechtbank Wilders’ poging om van de zitting een showproces te maken waarin niet hijzelf maar de islam aangeklaagd wordt. Wilders is uiteraard boos. Toch heeft de rechtbank gelijk: dit is een strafzaak over een mineur vergrijp die niet hoort uit te groeien tot een politieke show.

Wanneer je wordt aangeklaagd voor belediging, laster of iets dergelijks, kun je ruwweg drie koersen kiezen: ‘ik bedoelde het niet zo’, ‘ik bedoelde het wel zo maar ik heb er spijt van’ en ‘ik heb gewoon gelijk’. Die laatste koers volgt Wilders. Zo wil hij ook zijn verdediging voeren. De bedoeling van zijn getuigenverhoren is om de islam in diskrediet te brengen en zo aan te tonen dat hij geen haat zaait maar de waarheid verkondigt. Dat mag hij proberen.

Het brengt de rechtbank echter wel in een lastig parket, met name in dit geval, omdat alle media-aandacht naar Wilders’ boutades uitgaat en niet naar de subtiliteiten van de rechtsgang. Een lange reeks getuigenverhoren zou het beeld geschapen hebben dat de vraag tijdens het proces niet is ‘heeft Wilders haat gezaaid?’ maar ‘deugt de islam?’ Zelfs wanneer de rechtbank Wilders wegens een vormfout zou vrijspreken, had deze vervolgens van de daken geschreeuwd: “De rechtbank heeft mij gelijk gegeven: de islam is een fascistische godsdienst.”

Daar heeft de rechtbank logischerwijs geen trek in. Door de zaak terug te brengen tot de proporties die ze verdient, ontneemt ze Wilders zijn parallelprogramma. Terecht, want de rechtszaal is geen theater voor politieke propaganda. (gc)

Het is alle Europese hens aan dek om te voorkomen dat Griekenland failliet gaat. De Grieken zitten in de euro, dus uiteindelijk zullen we met z’n allen de portemonnee moeten trekken om ze te redden.

Daar zullen ze wel iets voor moeten doen, bijvoorbeeld niet meer zeuren over de naam Macedonië of meewerken aan het oplossen van de kwestie Cyprus. Wie heeft er nog meer ideeën? (gc)

De Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) wil dat rokers en mensen met overgewicht meer premies gaan betalen voor hun ziektekosten. Door hun gedrag verhogen ze immer de kosten die de samenleving maakt in de gezondheidszorg. Klinkt redelijk. Maar het is ook niet gek dat er direct een storm van kritiek opstak.

Als je begint met gedrag meewegen, waar stop je dan? Is een pakje per week minder erg dan een pakje per dag? En als roken en vreten bestraft worden, is er dan nog meer risicogedrag dat bestraft moet worden met een hoge premie? Zuipen, bijvoorbeeld? En wat doe je met mensen die door hun beroep sneller slijten, zoals verhuizers, schilders en buschauffeurs? Is hun beroepskeuze ook aan te merken als ongezond gedrag? Allemaal niet aan de orde op dit moment, uiteraard, maar aan het begin van een hellend vlak kan het nooit kwaad even naar beneden te kijken.

En dan nog dit: zowel bij roken als bij overgewicht spelen genetische aanleg een rol. Voor roken geldt zelfs dat de kans op kanker als gevolg ervan genetisch bepaald is. Kortom, wie rokers en vreters via de premies wil straffen voor het op kosten jagen van de gemeenschap, opent een doos van Pandora. Als je met een financiële prikkel roken en vreten verder wilt ontmoedigen, doe dat dan bij de bron: verhoog de belasting op sigaretten en snacks, en bestem de opbrengst voor het ziektekostenstelsel. (gc)