Blogs voor Geen Commentaar

No we can’t

1371

“No, we can’t”, zo wordt het eerste regeringsjaar van Barack Obama wel omschreven, zelfs in zijn eigen achterban. Gisteren probeerde hij het tij te keren in een state of the union die zich concentreerde op werkgelegenheid. Ook de steun aan banken verdedigde hij in dat licht: er zijn banen mee gered. De grote banengolf moet komen uit een verdubbeling van de export in de komende vijf jaar.

Dat was een mooie vlucht naar voren, want verder had Obama vooral veel dingen te verdedigen die hij nog niet voor elkaar heeft gekregen. Gezondheidszorg voor alle Amerikanen: nog niet geregeld, kan alsnog mislukken. Broeikasgassen: geen deal. Immigratiebeleid, homo’s in het leger: ja, daar wil hij wat aan veranderen, maar het is er nog niet van gekomen. Afghanistan, Iran, Guantanamo: kleine stapjes. De verkiezingsbelofte van verandering hangt nog in de lucht, maar ze is nog niet waargemaakt. Met de exportgroei heeft hij het lijstje verwachtingen alleen maar langer gemaakt.

De reacties waren gemengd. En allicht is het te vroeg om na een jaar waarin al te optimistische verwachtingen gelogenstraft werden, te concluderen dat Obama meer iemand van de retoriek is dan van de resolute daden. Maar je kunt niet eeuwig naar voren blijven vluchten. (gc)

Saint Kitts & Nevis: verkiezingsmoe

1368

De 32.766 kiezers van Saint Kitts & Nevis, een staatje van twee eilanden in de bovenwindse Antillen, gaan vandaag naar de stembus om een nieuw parlement te kiezen. Ze zullen blij zijn dat het voorbij is, want de politici zaaien vooral onnodige onrust op de anders kalme eilanden, die het moeten hebben suiker, toerisme en schimmige financiële dienstverlening.

Vier partijen – twee op ieder eiland – strijden om elf zetels. Labour bezet er daar nu zeven van en gaat naar alle waarschijnlijkheid de absolute meerderheid houden. Het maximum is acht, want drie zetels zijn toebedeeld aan Nevis en daar doet Labour niet mee. Nevis heeft ook nog een eigen vijfmansparlement, met aparte verkiezingen, maar er gaan stemmen op die in elkaar te schuiven. Anders blijf je bezig. De verkiezingen verlopen overigens allemaal netjes volgens de regels.

En waar gáát die hele verkiezing over? Nou, dat lijkt ondergeschikt. Premier Denzil Douglas beweert het toerisme naar ongekende hoogten gestuwd te hebben en beloofde zeven nieuwe politieagenten aan Nevis. Allemaal onzin, meent de oppositie, die er ook nog wat beschuldigingen van corruptie tegenaan gooit. Dat is overigens wederzijds. Maar dat de bewoners een beetje moe worden van het moddergooien is wel begrijpelijk. (gc)

Wat weet Google over China?

1359

Zonder al teveel in technische details te vervallen: hackers hebben een lek in Internet Explorer gevonden waarmee ze gericht computers van een dertigtal grote westerse bedrijven, waaronder Google en Northrop Grumman, hebben besmet met het doel bedrijfsinformatie te stelen. Dat is dagelijkse kost op internet en meestal wordt er dan ook weinig trammelant geschopt, zeker niet door bedrijven die belangen hebben in China, waar veel van de aanvallen vandaan komen.

Deze keer koos Google echter voor de tegenaanval. Het spoor leidde naar Taiwan en daarvandaan naar China. Kennelijk vond Google aanwijzingen die heel sterk naar de Chinese regering wezen. Misschien is die conclusie alleen getrokken omdat de aanval ook gericht was op de gmail van mensenrechtenactivisten en journalisten, maar het valt niet uit te sluiten dat er ook harder bewijs is. Hoe dan ook, Google ging hard en publiekelijk in de aanval: voortaan ‘binnen de wet’ ongecensureerd zoeken in China of anders trekt Google de deur achter zich dicht.

Lees verder Wat weet Google over China?

Chili schuift naar rechts

1357

Sebastian Piñera is de nieuwe president van Chili. Het is de eerste keer sinds dictator Augusto Pinochet in 1990 aan de kant geschoven werd dat het rechtse kamp het land mag gaan regeren. Groot zullen de verschuivingen in het beleid niet zijn: Piñera heeft beloofd vast te houden aan een fors deel van het sociale beleid van zijn populaire voorganger Michele Bachelet, die haar maximale termijn erop had zitten.

Het is dan ook niet zozeer rechts dat gewonnen heeft als wel links dat verloor. Omdat Bachelet constitutioneel zich niet meer verkiesbaar mocht stellen, schoof de linkse coalitie ‘Concertation’ Eduardo Frei naar voren, die eerder al zes jaar president was. Dat leverde veel gemor in eigen kring op, met dissidenten die een eigen kandidaat naar voren schoven. Toen het nog tussen Frei en Piñera ging, sloot het linkse front zich, maar toen was het te laat.

Lees verder Chili schuift naar rechts

Irak en het taboe op Realpolitik

1351

Goed, Nederland is dus de Irak-oorlog ingerommeld door Jaap de Hoop Scheffer en zijn ambtenaren, omdat zij graag een wit voetje wilden halen bij de Amerikanen. Eigenlijk wisten we dat met z’n allen natuurlijk al lang, maar nu de commissie Davids alle smoezen heeft ontmanteld die iets anders voorgaven, weten we het zeker. Balkenende, zichtbaar boos, reageerde onhandig. Dus hebben we de poppen aan het dansen, terwijl een taboe blijft rusten op waar het eigenlijk om gaat.

Dat taboe zit vervat in een aantekening die commissielid Peter van Walsum liet maken bij het verhaal over het volkenrecht, namelijk dat “een verantwoordelijke regering zich niet alleen door de regels van het volkenrecht maar ook door de eisen van de internationale politiek laat leiden”. Dat is een waarheid als een koe, maar het is er niet een die in het parlementaire debat geaccepteerd wordt.

Zelfs de partij die het meest principieel in het Irak-dossier stond, GroenLinks, heeft wel eens enige rek in het volkenrecht gevonden om een militaire actie te rechtvaardigen, namelijk inzake Kosovo in 1999. Iedereen kan op een gegeven moment door Realpolitik bevangen worden. Alleen werd Kosovo indertijd ook realpolitisch bediscussieerd: er werden twee kwaden tegen elkaar afgewogen en het minste werd gekozen. Het kwalijke in het Irak dossier is dat er geen open kaart gespeeld werd, maar dat het kabinet Balkenende I een mistgordijn optrok en blijkens de reactie van de premier en andere betrokkenen (toenmalig defensieminister Henk Kamp gisteravond in Nova) van plan is zich daarachter te blijven verschuilen.

Lees verder Irak en het taboe op Realpolitik

Taiwanezen aarzelen over China

1349

Nog geen twee jaar sinds Ma Ying-jeou president van Taiwan werd, met de belofte de relatie met China te verbeteren, lijken de Taiwanezen alweer te aarzelen of dat wel zo’n goed idee was. Zijn populariteit is dramatisch gedaald en alle tussentijdse verkiezingen zijn verloren gegaan voor zijn Kuo Ming Tang (KMT) partij, ook die van dit weekend. De oppositionele Democratic Progressive Party (DPP) won alle drie de parlementszetels die op het spel stonden en meent goede vooruitzichten te hebben voor meer zetels in de loop van het jaar.

Ook zijn eigen partij wijt het verlies aan Ma’s benadering van China. Die is erop gericht het politieke geschil te bevriezen, maar de economische banden aan te halen. Dat zou de Taiwanese economie er weer bovenop moeten helpen. Volgens de DPP, anders dan de KMT voorstander van volledige onafhankelijkheid, belagen de economische verdragen echter wel degelijk de zelfstandigheid van het eiland. Ook zou de stortvloed aan goedkope Chinese import de werkgelegenheid ondermijnen.

De relatie met China is niet Ma’s enige probleem. Zijn beroerde optreden bij de hulpoperatie na tyfoon Marakot en diverse corruptiezaken rond zijn partij hebben Ma ook geen goed gedaan. Voorlopig heeft de KMT nog een ruime meerderheid in het parlement. Maar de kentering naar een meer confronterende toon tussen beide China’s is ingezet. (gc)

Russische gasruzie goed voor Nederland

1343

Het is weer raak: Rusland heeft ruzie met een van zijn buurlanden en daardoor dreigt het gastransport naar West-Europa te haperen. Deze keer is het Wit-Rusland dat dwarsligt: president Loekasjenko wil meer geld zien voor de doorvoer. Niet zo gek, want vorige week werd Oekraïne voor hetzelfde trucje beloond met een bonus van dertig procent.

Dit alles is goed nieuws voor Nederland. Geraakt worden we vooralsnog niet, omdat ons eigen gas niet op is. Toenemende onderzekerheid over Russische leveranties doet echter de kans voor een nieuwe business toenemen: gasopslag. De lege Nederlandse velden zijn een perfecte plek om ondergronds Russisch gas op te slaan en zo de effecten van haperingen in de leveranties op te vangen.

Nederland heeft sinds dik tien jaar geleden een gasopslag voor eigen gebruik (dat ging indertijd met aanmerkelijk minder gedoe dan de vergelijkbare proef voor opslag van CO2 waar nu sprake van is). Bovendien heeft Nederland dankzij de eigen bel een uitstekend distributienetwerk naar de rest van Europa. Dus laat ze daar in het oosten vooral doorrommelen. (gc)

Iran, narcoticaparadijs

1341

Klein berichtje van de persbureaus vandaag: elf doden bij een clash tussen de Iraanse politie en drugssmokkelaars in de aan Afghanistan grenzende provincie Khorasan. Het is het soort nieuws dat bekend is uit Mexico, maar ook in Iran is het dagelijkse realiteit. Het land is niet alleen een belangrijke doorvoerhaven van heroïne, maar ook de grootste gebruiker, met zo’n anderhalf miljoen verslaafden.

Zo bezien is het niet gek dat Iran een prominente plek claimt in de internationale strijd tegen drugsmisbruik. Dit jaar is het voorzitter van de Commission on Narcotic Drugs (CND), het centrale VN-orgaan op dit terrein. De CND is tandeloos, maar het is natuurlijk wel een prestigieuze positie die Iran te pakken heeft, in weerwil van westerse protesten.

Anderzijds bereikte Iran vorige week een akkoord met Afghanistan om de strijd tegen drugsbendes beter te coördineren. Dat zal niet zonder Amerikaanse goedkeuring gebeurd zijn – het gevecht tegen drugs is een belangrijke Iraanse bijdrage aan de strijd tegen de taliban. Toch valt er wel wat af te dingen op de anti-drugs credits van Iran.

Onder president Ahmadinejad heeft het Iraanse anti-drugsbeleid een meer Amerikaanse aanpak gekregen, met nadruk op bestrijding van het aanbod in plaats van de vraag. Onder dezelfde president is Iran echter ook verder weggegleden in corruptie. Al voor Ahmadinejad was corruptie een groot probleem in de drugsbestrijding (.pdf), dus dat zal niet minder zijn geworden. En al zullen de ayatollahs waarschijnlijk wel oprecht zijn in hun afschuw van opium, je kunt je toch afvragen of het internationale beleid bij Iran wel in goede handen is. (gc)

Chavez houdt grip op Dominica

1331

Deze vrijdag waren er parlementsverkiezingen op Dominica, een Antilliaanse eilandstaat met 72.000 inwoners, die het voor een belangrijk deel moet hebben van de bananenexport. Als voormalige Britse kolonie genoot het daarbij tot voor kort een bevoorrechte positie op de Europese markt. Tegenwoordig leunt het op hulp uit Venezuela.

Omdat de prijs voor die hulp niet zo hoog is, lag het voor de hand dat de Dominicanen hun premier Roosevelt Skerrit zouden herkiezen. Hetgeen ze deden. Zelfs oppositieleider Ron Green slaagde er niet in zijn zetel te behouden. Buurlanden haastten zich de winnaar te feliciteren.

De hulp van Chavez is zo genereus dat Dominica zelf de sinterklaas kan uithangen. Buurlanden Antigua en Anguilla kregen in de afgelopen weken miljoenen dollars, hetgeen zij ontkennen. Het blijft natuurlijk gerommel in de caraïbische marge, maar een opmerkelijk verschijnsel is het wel: je loyaliteit verkopen en van de opbrengst proberen andermans loyaliteit te kopen. (gc)

Struikeltango voor drie Antillen

1328

Drie van de Antillen (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) worden een soort gemeenten van Nederland, zo is de bedoeling. Dat leidt tot een heleboel grondwettig gedoe, want de drie eilanden krijgen niet alle rechten en plichten van gewone Nederlandse gemeenten. Ze hebben bijvoorbeeld minder grip op hun eigen financiën. Omdat de eilanden niet onder de Nederlandse grondwet vallen, is artikel 1 niet van toepassing, met als gevolg dat het homohuwelijk er niet bestaat.

Kortom, er wordt geschipperd met de ‘bijzondere gemeenten’ op een manier die bij hun Nederlandse equivalenten volstrekt onaanvaardbaar zou zijn. De Tweede Kamer was dan ook zeer kritisch over de voorstellen en nam vorige week een karrenvracht moties aan die staatssecretaris Ank Bijleveld nog net niet onder curatele stelt in het dossier. Hoogleraar staatsrecht Douwe Jan Elzinga zette de bezwaren op een rijtje met als conclusie: “Het betekent (…) dat de regering en de Raad van State geen zuivere grondwettoets hebben uitgevoerd.”

Elzinga komt echter ook met een aardige loophole waar Nederlandse gemeenten gebruik van zouden kunnen maken om aan een gekozen burgemeester te komen. In de huidige voorstellen kunnen de Antillen namelijk ook de grondwet omzeilen inzake burgemeestersbenoemingen. Wanneer – willekeurig voorbeeld – Texel eenzelfde bijzondere status krijgen als de Antilliaanse eilanden, zou het zijn burgemeester kunnen gaan kiezen. Voor Staphorst zou zo’n status aantrekkelijk kunnen zijn om homohuwelijk, abortus en euthanasie buiten de deur te houden.

En zo wordt er constitutioneel aangemodderd, omdat de simpelste oplossing – maak er een provincie met drie gemeenten van – op bezwaren stuitte. Maar zijn drie kleine eilanden met in totaal 20.000 inwoners al dat gehannes waard? (gc)