Paul Auster is een auteur wiens beste romans een of ander mysterie verkennen (mijn favorieten: Leviathan en Mr Vertigo). Daarnaast schrijft hij op meer neutrale toon verhalen over zoekende mensen, die zich vaak afspelen in Austers woonplaats Brooklyn, New York.

Sunset Park hoort in de laatste categorie. Hoofdpersoon is de twintiger Miles Heller, die worstelt met schuldgevoelens over de dood van zijn stiefbroer en mede daarom het ouderlijke huis ontvlucht is. Noodgedwongen keert hij echter na enkele jaren terug naar New York, waar hij zijn intrek neemt in het kraakpand van een vriend. De roman volgt ook de andere bewoners van het pand en Miles’ vader en moeder. Achtergrond is de economische crisis van 2008, die iedereen dwingt om zijn bestaan bij elkaar te schrapen.

Auster is een begaafde stilist, die ieder verhaal tot een goed einde kan brengen. Zijn kale, afstandelijke schrijfstijl is echter meer geschikt voor vervreemdende verhalen dan voor intieme drama’s als Sunset Park. Het is zeker geen slechte roman, maar hij had ook door een ander geschreven kunnen zijn.

Paul Auster is een meester in het mystificeren van zijn hoofdpersonen. Daarin slaagt hij ook in Invisible, het verhaal van de jonge dichter Adam Walker, die de raadselachtige Fransman Rudolf Born en diens vriendin Margot ontmoet, met gevolgen die voortdurend in de lucht blijven hangen.

Pas halverwege de roman begrijp je als lezer dat hij eigenlijk over iets heel anders gaat, namelijk de verhouding tussen Adam en zijn zuster Gwyn, maar dan schakelt Auster toch weer terug naar Rudolf en Margot, en komen er ook nog een derde en vierde vrouw in beeld.

Jammer is dat Auster het intrigerende verhaal ook nog opgezadeld heeft met een stuk metafictie, in de vorm van een verteller die zogenaamd een manuscript van Adam in handen heeft, wat de aandacht ontzettend van het verhaal afleidt. Nog steeds een fijn boek, maar lang niet zo goed als Austers vroegere werk.

De ‘New York Trilogy’ van Paul Auster speelt zich af in Manhattan. De vervreemde sfeer, de radeloosheid van de hoofdpersonen op zoek naar identiteit, ze lijken perfect te passen bij het stadsdeel. Manhattan staat niet bekend om zijn compassie. Hetzelfde geldt in zekere zin voor Auster, in elk geval in zijn schrijven.

Ik was indertijd dus nogal verbaasd, toen hij de scenario’s schreef voor twee uiterst milde films, ‘Smoke’ en ‘Blue in the Face’. Die speelden zich af rond een sigarenzaak in Brooklyn, waar Auster tegenwoordig woont (hij studeerde in Manhattan). Zijn jongste roman, ‘Brooklyn Follies’, is ook daar gesitueerd en ademt dezelfde mildheid als de films: gewone mensen die zich zonder al teveel pretenties door het leven slaan.

Er zit dus geen verschil tussen de auteur Auster en de scenarist Auster, zoals ik eerst dacht. Het verschil zit in de locatie. In Manhattan ben je zoekende, in Brooklyn aanvaard je dat je bent wie je bent. Ik vraag me af hoeveel dat zegt over New York en hoeveel over Paul Auster.