Rondje Kaukasus

128

Zo, ik ben weer boven water, na een rondje door de Kaukasusrepublieken Armenië, Azerbeidzjan en Georgië. Alledrie hebben ze hun eigen karakter, hoewel de sovjetsaus er nog heel dik bovenop ligt, zeker in de architectuur van de hoofdsteden Jerevan, Baku en Tbilisi. De laatste heeft nog het meeste eigen karakter, simpelweg omdat er vrij veel van voor het communisme overeind staat. Georgië, de enige werkelijke democratie van de drie, straalt ook het meeste zelfvertrouwen uit. En heeft prachtige, onbedorven wandelgebieden in het hooggebergte van de Kaukasus.

Azerbeidzjan is een olieland, in allerlei opzichten. Het spul wordt in pijpleidingen gestopt en verkocht, maar in de omgeving van Baku vind je het ook in sloten terug. Veel beeldender dan rond Baku kan een milieuramp niet worden. Het arme Armenië zit aan alle kanten klem. Met Azerbeidzjan heeft het oorlog, met Turkije is het geen vriendjes. De kleine grens met Iran is onhandig, dus alles moet via Georgië aangevoerd worden. Niettemin leeft het nationalisme volop en zitten de talloze cafés van Jerevan avond aan avond vol.

Interessant om eens in een vergeten hoekje van Europa mijn licht op te steken. Paar plaatjes hier (onder Europa).

Pop in Rotterdam

127

De Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur heeft vandaag een rapport uitgebracht over de staat van de Rotterdamse popsector. Daar staat in wat we al wisten: de poppodia kampen met chronisch geldtekort en blijven bovendien inhoudelijk achter bij clubs als Off_Corso. Nighttown is onderuit, Waterfront balanceert op het randje, Baroeg is kopje onder geweest en weer min of meer boven.

Hopelijk komt er nu politieke actie om de hele sector weer wat overeind te helpen, want potentie is er genoeg, constateert ook de RRKC. Alleen is wel een krachtige herstructurering nodig en dat zal niet gratis zijn. Dat wordt de eerste echt grote uitdaging voor Orhan Kaya, de nieuwe GroenLinkse wethouder van cultuur.

PS: Ik ga de komende weken ertussenuit. Voorlopig geen nieuwe posts.

De slaap van het monster

126

Het is 2026. Nike Hatzfield is de man met het fenomenaalste geheugen ter wereld. Steeds verder terug graaft hij, ten koste van niet aflatende hoofdpijn, tot hij is aangeland bij het moment waarop hij met Leyla en Amir omhoog keek door een gat in het dak van een ziekenhuis in Sarajevo, 1993. De wereld van 2026 wordt gedomineerd door de kunstenaar Optus Warhole, die de artistieke kanten van massamoord verkent. Maar zijn naam geeft al aan dat hij net zo goed de herinnering kan zijn aan het licht dat door het oorlogsgat viel.

In zijn cyclus ‘De slaap van het monster’ verwerkt de Bosnisch-Franse striptekenaar en filmregisseur Enki Bilal de Bosnische oorlog in de vorm van een onnavolgbaar science-fiction verhaal. De speurtocht van Leyla, Amir en Nike naar elkaar, door vele dimensies die hangen tussen werkelijkheid, droom en vervormd geheugen, is de leidraad, ook in het net verschenen derde deel, ‘Afspraak in Parijs’. Enki Bilal is bij vlagen net zo obscuur als James Joyce, maar zuigt niettemin onvermijdelijk aan je belangstellingsorganen.

United 93

125

Met dit weer heb je bij Cinerama al gauw een zaaltje voor jezelf alleen. Dus kon ik in alle rust kijken naar United93, over het vierde vliegtuig van 11 september 2001, dat zijn bestemming niet haalde, maar crashte in een veldje in Pennsylvania. Over het lef en de implicaties om dit onderwerp ter hand te nemen, is al genoeg geschreven. Mijn aandacht ging uit naar iets anders, de verhaalstructuur.

Het bijzondere van United 93 is dat je exact weet wat er allemaal gaat gebeuren, en dat het toch vanaf de eerste seconde spannend is en blijft. Bij een normale thriller heb je structuur nodig, meestal in de vorm van een hoofdpersoon rond wie alles samenkomt, om het verhaal te volgen. De vraag of die hoofdpersoon bepaalde dingen wel of niet gaat redden, drijft de spanning op. In zijn meest kale vorm is die techniek te zien in bijvoorbeeld Speed.

United 93 heeft geen hoofdpersoon nodig, want de kijker heeft de structuur toch al in zijn hoofd. De opeenvolging van scenes is chaotisch, net als de werkelijkheid indertijd. Regisseur Paul Greengrass zoekt de spanning niet in het plot, maar in de details. Hij gaat met de camera dicht op de mensen zit en dwingt de kijker spanning op met kleine vragen. Wanneer ziet de verkeersleiding dat vlucht UA93 gekaapt is? Lukt het die ene passagier ongemerkt een telefoontje te plegen? Wanneer staan de kapers op en gaan ze naar de cockpit. Nu niet. Nu niet. Dan toch. Een verteltechnisch hoogstandje.

Ik ben genoemd (2)

123

Nog eventjes terugkomend op gisteren: nu ik dus de deadline gemist heb om mij glansrijk kandidaat te stellen voor het parlement, kan ik me natuurlijk een mening aanmatigen over hoe de lijst eruit moet zien. Welnu, ik hoop dat de lijst een minder intellectueel aanzien krijgt dan de vorige keer. Iets meer street credibility, graag. Niks ten nadele van de mensen in de huidige ploeg, hoor, maar als geheel klopt het gewoon niet. Hoe zal ik het zeggen. Te veel rode wijn, te weinig bier. Te veel Amsterdam, te weinig Rotterdam. Te veel boeken, te weinig klei. Daar moet toch iets aan te doen zijn.

Ik wil maar zeggen, waar komt toch dat rare idee vandaan dat aspirant politici deskundig moeten zijn op hun terrein? Als je eenmaal in de Kamer zit, heb je alle tijd om deskundigen te raadplegen, zodat je er zelf ook een wordt. Veel lastiger is het om dan nog eens een brede visie op de maatschappij te ontwikkelen, of een natuurlijke antenne voor wat leeft op straat. De portefeuille lonkt immers, commissies vergaderen, stukken stapelen zich op, enzovoort. Steeds dieper word je je specialisatie ingetrokken. Terwijl dat je taak helemaal niet is. Je taak is het volk te vertegenwoordigen, te toetsen of datgene wat de specialisten bedacht hebben op steun zal kunnen rekenen van degenen die je gekozen hebben. Het heeft helemaal geen zin om te proberen vanuit een kamerfractie meer inzicht te hebben dan een hele batterij ambtenaren op een ministerie.

Wat je moet uitstralen is niet deskundigheid, maar betrouwbaarheid. Eerst en vooral moet je het beleid dat je steunt of afkeurt op een fatsoenlijke manier kunnen uitleggen aan jan met de pet. Uiteraard is deskundigheid een pre, maar het is niet de essentie van de politiek. En o ja, deskundig is iets anders dan verstandig. Je kunt best verstandig zijn zonder deskundigheid te bezitten. Dus graag kamerleden die de taal van de samenleving op een verstandige manier kunnen vertalen naar de taal van het beleid. Einde preek.

Roots en routes

124

Roots en routes is een internationaal project om muzikaal getalenteerde jongeren met verschillende culturele achtergronden bijeen te brengen en te begeleiden. Dat leidde in Rotterdam het afgelopen seizoen al tot mooie optredens onder auspiciën van het World Music and Dance Centre. Afgelopen week was er een summer school in Waterfront, vanavond afgesloten met een heerlijk optreden. Het zijn van die momenten waarop je weer precies weet waarom je gelooft in een multicultuur.

Ik ben genoemd

122

Telefoontje van een journalist. Of ik geïnterviewd zou willen worden inzake mijn kandidatuur voor een hoge plaats op de lijst voor de Tweede Kamer. Pardon? Waarom weet ik daar zelf niks van? Enfin, nee dus, want ik heb mezelf nooit kunnen betrappen op brandende parlementaire ambities en al helemaal niet op behoefte aan een hoge plek. Maar wie heeft mijn naam in ’s hemelsnaam naar de pers gelekt?

Pop vs Jazz

121

Bobo’s gedijen, zoals bekend, het best in een omgeving van een hapje, een drankje, een niets-aan-de-hand-muziekje en een speech van de burgemeester. De dichtheid ervan was dus hoog, gisteravond bij de opening van North Sea Round Town, het randprogramma van het North Sea Jazz festival. Onbegrijpelijk dat Den Haag dit festival, uit krenterigheid, naar Rotterdam liet vertrekken. Nu hebben we hier voor vier ton subsidie een wereldfestival met internationale uitstraling.

Terwijl de jazz een ware opleving beleeft, heeft de pop het zwaar in Rotterdam. Als voorzitter van Waterfront weet ik dat mijn club aan het eind van het jaar eindelijk in de zwarte cijfers terecht kan komen, maar vooralsnog balanceren we op het randje. En vandaag kwam het nieuws dat het horeca-deel van Nighttown failliet is. Niet echt een lekkere ontwikkeling in een stad met zoveel jongeren.

Dooien of niet

120

Soms heeft een mens rare associaties. Bij de discussie of Uruzgan nu wel of niet een vechtmissie is waarbij doden gaan vallen, en of het parlement daar correct over is voorgelicht, kwam deze bij me op:

Mr. Praline: I wish to complain about this parrot, what I purchased not half an hour ago from this very boutique.
Owner : Oh yes, the, ah, the Norwegian Blue… What’s, ah… W-what’s wrong with it?
Mr. Praline : I’ll tell you what’s wrong with it, my lad. It’s dead, that’s what’s wrong with it.
Owner : No, no, ‘e’s ah… he’s resting.
Mr. Praline : Look, matey, I know a dead parrot when I see one, and I’m looking at one right now.
Owner : No no, h-he’s not dead, he’s, he’s restin’!
Mr. Praline : Restin’?
Owner : Y-yeah, restin.’ Remarkable bird, the Norwegian Blue, isn’t it, eh? Beautiful plumage!
Mr. Praline : The plumage don’t enter into it. It’s stone dead!
Owner : Nononono, no, no! ‘E’s resting!

Lees hier verder.

Go Femke go

119

Dat zal me een opluchting op het partijbureau geweest zijn. Er werd al langer geaarzeld of de planning voor het lijsttrekkersreferendum in het najaar niet wat krap voor de verkiezingen van 2007 was. VVD en D66 zaten niet voor niets veel eerder. Toen werden de verkiezingen vervroegd. Rampspoed!

Gelukkig blijkt niemand het tegen Femke Halsema op te willen nemen. Dit scheelt een hoop stress, want de vliegende vaart waarin nu het programma geschreven en de kandidaten bijeen geraapt moeten worden, zorgt al voor genoeg ingetrokken verloven. Toch jammer, want de suggestie van interne verdeeldheid levert altijd veel media-aandacht op.

Update een dag later: Wouter moet het ook zonder concurrentie doen. Bij Jan is het idee van een lijsttrekkersreferendum waarschijnlijk niet eens opgekomen.