Kerken op straat

118

Er zijn in Rotterdam ruim honderd kerkgemeenschappen van migranten. Ongeveer eenderde daarvan kampt met huisvestingsproblemen. Ze zitten te krap, op de schop of zelfs buiten, wat met dit weer niet zo’n heel grote straf is. Robert Calvert, dominee van de Schotse kerk, een van de oudste migrantenkerken van Rotterdam, heeft het op zich genomen al die kerken te verenigen om zo gezamenlijk hun verdiensten en problemen te kunnen aankaarten bij de gemeente. Daar heeft de overheid belang bij, want de kerken zijn vaak de beste manier om deze groepen migranten te bereiken.

Vandaag hebben we voor het eerst om tafel gezeten om te kijken hoe we dit het best kunnen aanpakken. Tenslotte steunt de gemeente Rotterdam al wel de koepel van moslim migranten. Amsterdam heeft op dit terrein reeds een actief beleid, deels voortgekomen uit de Bijlmerramp, toen de overheid besefte hoe ontzettend belangrijk de kerken ter plekke waren bij de opvang van getroffenen. Kortom, er zijn redenen genoeg waarom Rotterdam dit initiatief zou moeten omarmen. De lobby kan beginnen.

Zee times, zee are achangin’

117

Altijd leuk je stad eens van een andere kant te zien, want dan ontdek je altijd wel iets nieuws. Tot vandaag dacht ik bijvoorbeeld dat Rotterdam alleen bij Hoek van Holland een echt strand had, en aan de voet van de Erasmusbrug een nepstrand, dat wil zeggen, een vracht zand die op de kade gestort is, met een paar palmen in potten ernaast. Maar vandaag, vanaf het jacht van een kennis, zag ik ineens dat er tussen het Drinkwaterterrein en de Brienenoordbrug nog twee echte strandjes liggen, met direct toegang tot het niet al te apetijtelijke Maaswater.

Ja, zei mijn gastheer, wiens vader ooit als portier bij een van de werven daar in de buurt werkte, daar had hij vroeger ook nog wel gezwommen. Als elfjarige was hij tijdens een extreem koude winter nog eens door het ijs van de bevroren rivier gezakt. Kijk, daar lag nog de overwoekerde helling van een werf. En vroeger stonden er honderden meters lange fietsfiles bij de inmiddels afgebroken Maasbruggen. Als je moest pissen, deed je dat bij de bogen van wat nu Waterfront is.

Het is hier geweldig!

116

Sms’je van een vriend uit Afghanistan. Mooi natuurlijk dat de communicatie überhaupt werkt, maar vooral mooi dat Nederland gewoon geld uittrekt om een officier van justitie naar Kabul te sturen, zodat hij getuigen kan horen over de wandaden van enkele inmiddels in Nederland belande beulen van het oude communistische regime. Die verdienen immers gewoon cel, en gerechtigheid mag in dit soort zaken best wat kosten.

In dezelfde sector vanochtend het verheugende bericht in de krant dat Senegal de ex-dictator van Tsjaad gaat berechten, die daar al jaren ongestoord in ballingschap leefde. Charles Taylor is inmiddels in Den Haag gearriveerd, terwijl Joseph Kony duidelijk in het nauw zit. Kortom, de internationale pakkans voor massamoordernaars lijkt te stijgen.

Parade

115

De Parade is, zoals bekend, een braderie met toegangsprijs om te voorkomen dat het plebs binnenkomt. Geen worsten maar tempura voor Ons Soort Mensen. In de randprogrammering zitten echter vaak prachtige kleine voorstellingen die laveren tussen hilarisch en schrijnend.

Een van de juweeltjes van dit jaar is Visnijd. Twee zussen op een verlaten eiland, die elkaar de schuld geven van hun mislukte levens en hun frustraties botvieren op een jongeman die na een storm aangespoeld is. Af en toe net iets te ver over the top, maar verder een mooi spel met clichés en onverwachte wendingen.

Duivels

114

Op de leestafel ligt verder de jongste editie van Krakatau, die een tegenhanger is van de in december verschenen religiespecial. Aanleiding is het 666-jarig bestaan van Rotterdam deze maand. Fred Keesen dicht over de duivelse stad:

Jan Gat
kijkt naar de lucht
en geeft
het weerbericht
geen brandbom
te bespeuren

Morgenavond om negen uur presentatie van het nummer in zaal De Unie.

Conservatisme op de helling

113

En nog een blad: de Helling. Deze keer als vernieuwend vormgevingselement het ontbreken van de titel op het omslag. Met uiteraard weer een aantal belangwekkende artikelen over linkse politiek en ‘autonoom beeld’. Maar genieten is het vooral van de column ‘Hype’ van Gijs van Oenen, politicoloog en rechtsfilosoof aan de Erasmus Universiteit.

Van Oenen maakt korte metten met het conservatisme, dat in Nederland in opkomst zou zijn. Een hype, stelt hij, want er is in het conservatieve deel van het politieke spectrum onvoldoende denkkracht aanwezig om van een revival te spreken (anders dan in bijvoorbeeld de VS, waar het conservatisme wel iets voorstelt). Vervolgens krijgt iedereen een veeg uit de pan. Altijd leuk. Vooruit, een citaat:

Lees verder Conservatisme op de helling

Sitting Bull @ Bunker Hill

112

Na een half jaar van vooral veel politieke inspanningen werd het tijd voor iets anders. Dus dan is het leuk als aan het eind van een weekje lappenmand Bunker Hill nr 33 op de mat valt, met weer eens een literair verhaal van mijn hand. Dat was lang geleden. Aan veel meer dan af en toe een essay voor mijn ‘eigen’ Passionate was ik de afgelopen jaren niet meer toegekomen.

‘Sitting Bull’ gaat over David, die laat aankomt in Cheyenne, Wyoming, en dan nog even een hamburger gaat eten. Hij belandt aan een tafeltje met Belle, die ook in vijf minuten kan overbrengen wat er mis is met haar leven. Beetje treurig wel, maar ik vind David en Belle er juist zo sympathiek van worden.

Imaginary homelands

111

Eindelijk weer eens tijd gehad voor een fatsoenlijk boek. ‘Imaginary homelands’ is een bundel essays van Salman Rushdie uit de periode 1981-1991, dus grotendeels voordat hij wegens ‘The satanic verses’ een fatwa aan zijn broek kreeg van ayatollah Khomeini. De bundel bevat vooral veel recensies van andermans werk, zowel romans als films, maar ook een aantal nog altijd actuele beschouwingen over racisme en vrijheid van meningsuiting.

Quote: ‘If you are liberal, you say that black people have problems. If you aren’t, you say they are the problem. But the members of the new colony have only one real problem, and that problem is white people. British racism, of course, is not our problem. It’s yours. We simply suffer from the effects of your problem.’

‘Imaginary homelands’ eindigt met een aantal essays over religie. Rushdie legt uit hoe ‘The satanic verses’ staat in een kritische traditie binnen de islam, haalt uit naar de fanatici maar evengoed naar contra-fanatici die de hele moslimgemeenschap in het verdomhoekje proberen te duwen. Een goede herinnering dat de ontwikkelingen in de wereld na 11 september 2001 niet radicaal veranderd zijn, maar slechts geïntensiveerd.

Ongrijpbaar racisme

110

Vroeger hadden racisten gewoon een hekel aan negers. Dat was duidelijk. In zekere zin kun je het een vooruitgang noemen dat dit soort heel primitieve gedachten in Nederland nauwelijks meer bestaan (anders dan in bijvoorbeeld Estland). Racisme in Nederland is er vermoedelijk niet minder op geworden, maar wel complexer, want vermengd met culturele componenten. Een hekel aan mocro’s, zeg maar.

Om de zaak weer eens een beetje scherp te krijgen, hadden we op de Rotterdamse fractie vertegenwoordigers van LBR en Radar uitgenodigd. Directe aanleiding was uiteraard de vraag hoe de komende tijd om te gaan met Leefbaar Rotterdam, dat nog altijd heftig tegenspartelt als je de partij in verband brengt met racisme. Niet helemaal onterecht. Veel van de laakbare uitspraken uit die hoek komen niet zozeer voort uit kwaadaardigheid als wel uit onwetendheid. Soms zijn het ook uitingen van vooroordelen die zelfs bij de meeste politiek correcte GroenLinkser in een onbewaakt ogenblik over de lippen kunnen komen.

Eén ding is echter zeker: het is makkelijker om met negatieve uitspraken dingen kapot te maken, dan met positieve uitspraken iets te herstellen. Dat is geen gedachte waar het zonnetje bij gaat schijnen.

Enquêtegolfje

109

Bel mij onder etenstijd met een vragenlijstje en je krijgt nul op het rekest, maar stuur mij een formulier toe en ik ben altijd bereid er bij het ontbijt even naar te kijken. Twee keer zelfs in de afgelopen week. Eerst kwam het RIVM met een vraag over mijn beleving van mijn leefomgeving, waarbij het voor een belangrijk deel geluidsoverlast door verkeer ging. Vandaag heb ik een enquête van DCMR ingevuld over risicobeleving. Daarbij bedoelen ze dan vrachtwagens met gevaarlijke stoffen die op mijn stoep omkantelen, een enorme fik of terroristen die van boem gaan.

Helaas was geen van beide vragenstellers echt geïnteresseerd in mijn beleving van de beroerdste omgevingsfactor, namelijk de luchtkwaliteit. Het meetstation van DCMR in Rotterdam noord meldt voor de afgelopen week veel fijnstof, met een piek naar ‘slecht’. Stikstofoxiden: niet best. Tolueen: ook regelmatig in het oranje. Alleen ozon blijft consequent in het veilige gebied. Het is vandaag een mooie dag, maar ik heb de Erasmusbrug vanuit mijn werkkamer wel eens helderder zien liggen.