Goed, we krijgen dus geen referendum over de ingedikte Europese grondwet. Ik ken wel wat partijgenoten die nu gaan miepen over ‘niet democratisch’ en zo, maar dat is toch – sorry hoor – formalistisch geneuzel. Wel een referendum, dat was pas ondemocratisch geweest.

Wij provinciale Nederlanders zijn namelijk niet geïnteresseerd in Europa. We willen een referendum over files, over moslims en over die paar duppies extra die we voortaan voor een kratje bier gaan betalen. Maar die referenda krijgen we niet. Dus gaan we ons ongenoegen uiten door nee te stemmen in het enige referendum dat we wel kunnen krijgen van de politici, met een onmogelijke vraag over een saaie regeltjesfabriek in Brussel.

Het democratische van een referendum is dat je de mening van het volk over een onderwerp peilt. Opnieuw een opgedrongen referendum over Europa peilt iets anders dan het zegt te doen en heeft daarom alleen democratische waarde in de fantasie der letterknechten.