Voor de 27ste keer gaat Benedikt aan het begin van de winter de IJslandse bergen in om achtergebleven schapen te zoeken. Al op de eerste pagina’s van De goede herder proef je dat Gunnar Gunnarsson zijn hoofdpersoon moed aan het inpraten is. Dit is nu eenmaal wat hij altijd doet vlak voor kerst. Ook Sigridur, de huisvrouw op de laatste hoeve voor de wildernis, is er niet gerust op. Ze bedelft de dorpelingen, die vertrouwen op de goedheid van Benedikt om ook wat andere klusjes voor hen te klaren, onder sarcastische opmerkingen.

Veel later dan gepland gaat Benedikt uiteindelijk op pad met zijn hond Leo en zijn hamel Knoest. De winter slaat toe, een sneeuwstorm raast over. Met moeite weet Benedikt een hol te bereiken dat hij ooit heeft uitgegraven om in te schuilen, terwijl zijn proviand slinkt. En dan heeft hij ook nog geen schaap gevonden.

Lees verder Gunnar Gunnarsson: De goede herder

Toen ik door de grote ijzeren poort van de kliniek liep leefde ik waarschijnlijk nog. Dat dacht ik tenminste, want ik rook op mijn huid de geuren van een stad die ik nooit zou weerzien.

Met die alinea opent De Kliniek van Ahmed Bouanani, een bevreemdende novelle over een man die een schemerwereld betreedt met dolende bewoners die zelf ook niet goed weten waar ze terecht zijn gekomen. Onwillekeurig moest ik denken aan Lincoln in the Bardo, dat ik hiervoor las. In dat laatste boek ging het om een voorportaal van de dood, in De kliniek is er, nou ja, een kliniek, maar het blijft volstrekt onduidelijk wat de bewoners mankeren. In beide gevallen komen meerdere stemmen aan bod met ieder hun eigen duiding van de situatie waarin ze zich bevinden.

Lees verder Ahmed Bouanani: De kliniek

Bij het woord Bardo denk ik in de eerste plaats aan het gelijknamige museum in Tunis, maar dat is niet waar George Saunders op doelt in zijn gelauwerde roman Lincoln in the Bardo. Hier gaat het om de boeddhistische aanduiding van een toestand tussen leven en dood in. Dat is waar Willie Lincoln, de elfjarige zoon van de Amerikaanse president, zich bevindt in het verhaal.

De roman valt stilistisch op doordat ze uit twee soorten passages is opgebouwd. Het domein van de zielen die zich niet bij hun dood hebben neergelegd, geeft Saunders als een toneelstuk weer, met drie hoofdpersonages die het verhaal vertellen en een dozijn anderen die voor intermezzo’s zorgen. De passages in de ‘echte’ wereld bestaan uit fictieve citaten uit biografieën van Lincoln, die zijn rouwproces beschrijven.

Lees verder George Saunders: Lincoln in the Bardo

Stom toevallig las ik twee romans achter elkaar die hun opvallende titel ontlenen aan oude gedichten. Grief is de thing with feathers van Max Porter verwijst naar het bijna gelijkluidende gedicht van Emily Dickinson dat in 1890 werd gepubliceerd. Jaag je ploeg over de botten van de doden van Olga Tokarczuk leunt op een quote uit Proverbs of Hell van William Blake uit 1789.

Beide romans zijn verder totaal verschillend, ook in relatie tot de manier waarop het gedicht verband houdt met het verhaal. Toch leek het me een aardige invalshoek om ze naast elkaar te leggen, omdat het laat zien hoe uiteenlopend je om kunt gaan met je inspiratiebronnen.

Lees verder Max Porter & Olga Tokarczuk

Grief is the thing with feathers is de bejubelde debuutroman van Max Porter, die we binnenkort interviewen bij Boek & Meester (koopt kaartjes!). Het gaat om een vader die met twee jongens achterblijft na de plotselinge dood van de moeder. Kraai, luidruchtig en confronterend, is het imaginaire karakter dat de vader bijstaat bij het verwerken van zijn rouw.

Onvermijdelijk moest ik bij het lezen denken aan de film Birdman van een aantal jaren geleden, waar in Michael Keaton een depressieve acteur speelt die ook wordt bijgestaan door een vogelkarakter dat hem provoceert om in het reine te komen met zijn gevoelens. De vergelijking valt in het voordeel uit van Porter. Het boek is vooral sterk omdat het niets in het gezicht van de lezer duwt. In de mengeling van poëzie en proza is het verdriet onmiskenbaar, maar iedere korte passage laat veel over om zelf in te vullen en over na te denken.