Hermann Ungar: Knapen en Moordenaars

Mocht je nou geïnteresseerd zijn in diverse manieren om een kat dood te martelen, dan biedt Knapen en Moordenaars van de Moravische auteur Hermann Ungar (1893-1929) daartoe instructies. De martelpraktijk is niet de enige weerzinwekkende karaktertrek die de hoofdpersonen tonen in de twee verhalen die in deze bundel staan, waarmee Ungar in 1920 doorbrak.

Beide protagonisten zijn liefdeloos opgegroeid en vastberaden ook geen enkele liefde te gunnen aan de mensen die hen omgeven. De eerste gaat over een weesjongen die zich voorneemt om het dienstmeisje in het tehuis te vernederen en daarmee ook doorgaat wanneer hij in Amerika fortuin gemaakt heeft. Het tweede gaat over de zoon van een gewezen legerofficier die zich wil wreken die het in zijn beleving op zijn vader heeft voorzien.

Weerzinwekkende personages dus, maar is het goede literatuur? Thoman Mann noemde het meesterwerk. Wie ben ik om dat te bewisten, maar ik was toch minder onder de indruk. Ungar schrijft scherp en meedogenloos, dat zeker. Wat ik miste is het dieper graven naar de beweegredenen van zijn weerzinwekkende personages, zoals Camus dat bijvoorbeeld doet in De Vreemdeling.