Auke Hulst: De mitsukoshi troostbaby company

De mitsukoshi troostbaby company van Auke Hulst gaat over een schrijver genaamd Auke van der Hulst, die het niet lukt over het verlies van zijn grote liefde Mila heen te komen. In het hoofdverhaal bestelt hij bij een Japanse firma een robotmeisje als surrogaat voor het kind dat Mila en hij nooit gehad hebben. Tussendoor zijn er fragmenten uit een science fiction roman waarin Auke alternatieve werkelijkheden verzint om Mila alsnog te behouden.

Het eerste deel van de roman is vooral een liefdesgeschiedenis. Pas als na het eerste SF-fragment het uitdiepen van de relatie tussen Auke en zijn robotdochter Scottie begint met een tocht naar het verboden aardbevingsgebied in Groningen, slaat het boek een eigen koers in. Scottie is zeven en vermoedt dat ze anders is dan andere kinderen, omdat ze ‘geen bloed heeft’. Haar vader houdt vol dat ze een volwaardig mens is als alle andere, maar moet ook bij zichzelf te rade: wat is nou echt Scotties bestaansreden?

Deze roman weeft verschillende motieven knap in elkaar, maar persoonlijk vond ik vooral de verhaallijn rond Scottie interessant. Dat vond Auke Hulst zelf allicht ook, want de titel en de hoofdlijn van de roman draaien om Scottie. De franje daaromheen is zeker niet overbodig, maar overschaduwt bij vlagen waar het eigenlijk om gaat.

Egoblogje: tweetje met 280k views

Zo af en toe heb je een tweetje dat viraal gaat. Deze werd opgepikt als reactie op de hastag #nietmijnoorlog uit extreem-rechtse hoek. En haalde vervolgens de Quote van de Week in de NRC.

Tarjei Vesaas: The birds

Van Tarjei Vesaas las ik met veel plezier The Ice Palace, dus ik begon met goede moed aan The birds. Het verhaal gaat over de simpele Mattis, die met zijn zuster Hege op een afgelegen plek in het bos woont. Op een dag vliegt er een houtsnip over hun huis, wat Mattis als een slecht voorteken ziet. Maar waarvan?

Vesaas weet Mattis geloofwaardig neer te zetten, in al zijn machteloosheid. Zelfs knolrapen oogsten lukt hem niet, omdat hij zich er niet op kan concentreren. Zo voelt hij zich steeds nuttelozer. Als er een man intrekt in het huis, snapt de lezer meteen dat Hege een geliefde heeft. Mattis heeft daar langer voor nodig en wordt direct bevangen door de angst alleen gelaten te worden.

Waar ik moeite mee had, was dat Mattis uiteindelijk niet zo’n interessant personage is. Knap getroffen, maar op een gegeven moment weet je het wel. Het slot vond ik slecht te rijmen met Mattis’ karakter, alsof Vesaas zelf ook eigenlijk niet goed wist hoe het verhaal af te sluiten (want anders zou het nog eindeloos voortkabbelen).

Tectonische plaat gevonden onder Groningen

Niet aardgaswinning maar plaattectoniek is misschien de oorzaak van de aardbevingen in Groningen. Dit staat in een nieuw rapport dat werd gepresenteerd aan de parlementaire commissie aardgaswinning, die deze week getuigen hoort.

Het rapport is opgesteld door het Amerikaanse ingenieursbureau Gastonics in opdracht van de NAM, het bedrijf dat het Groningse gasveld exploiteert. ‘Dit bedrijf is gespecialiseerd in het vinden van tectonische platen in gaswinningsgebieden’, aldus de NAM in een begeleidende brief. ‘Het is dus geen onderzoeksresultaat dat je even terzijde schuift. Het lijkt nu steeds een vaststaand gegeven dat de aardbevingen door de aardgaswinning komen, maar dat hoeft dus helemaal niet waar te zijn.’

Volgens Gastonics is de aardplaat niet eerder opgevallen, omdat hij zo klein is. Normaal gesproken hebben tectonische platen het formaat van een continent. Kleinere platen bevinden zich op de breuklijnen tussen grote platen. ‘Deze visie is achterhaald’, stelt Gastonics. ‘Wij hebben al meerdere nanoplaten middenin grote platen gevonden. Het is als met vulkanen. De meeste zitten op breuklijnen, maar ze zitten ook op hotspots, zoals de Canarische Eilanden. Groningen is volgens ons waarschijnlijk een tectonische aardbevingshotspot.’

Lees verder Tectonische plaat gevonden onder Groningen

Lotfi el Hamidi: Generatie 9/11

In Generatie 9/11 koppelt NRC-journalist Lotfi el Hamidi zijn eigen ervaringen als jongere in Rotterdam-West aan algemene analyses over de wereld na de aanslagen op het WTC. Dat eerste is logischerwijs het meest unieke aan dit boek, want over het laatste is de afgelopen twintig jaar best al het nodige geschreven, ook door mij.

De bundel bestaat uit tien essays met telkens een andere invalshoek: de directe impact van de aanslagen, het korte moment van zelfreflectie in Amerika (Waarom haten ze ons?), de gevolgen voor hoe tegen moslims aangekeken werd, de consequenties daar weer van voor hun positie in de samenleving. Zoals El Hamidi zelf constateert: er is inmiddels een nieuwe generatie voor wie 9/11 een stuk geschiedenis is dat wordt doorgegeven. De omslag in de samenleving hebben zij niet meegemaakt, de huidige situatie is voor hen ‘normaal’. Met name voor die generatie is dit boek een perfecte inleiding in de materie: toegankelijk zonder thema’s over te slaan, belezen zonder pedanterie.

Voor mij als veteraan van de discussie had het persoonlijke wel wat sterker naar voren mogen komen. El Hamidi stelt zijn eigen (Rotterdamse) ervaringen in dienst van het grotere verhaal dat hij wil vertellen. Dat had hij van mij mogen omdraaien. Maar allicht komt dat nog een keer.

Joseph Zoderer: Die Walsche

Deze zomer was ik in Meran, Zuid-Tirol, de geboorteplaats van schrijver Joseph Zoderer. Zijn werk was volop beschikbaar in de lokale boekhandel, mede omdat hij in juni overleden was. Ik kocht de novelle Die Walsche, omdat het thema, identiteit, me aansprak.

Die Walsche uit de titel is Olga. Het is geen positieve benaming die de bewoners van het naamloze dorp in Zuid-Tirol haar gegeven hebben. Ze is naar de grote stad verhuisd en heeft een relatie aangeknoopt met nota bene een Italiaan. Olga is een verraadster. Wanneer haar vader overlijdt, keert ze terug naar het dorp.

Het is een klassiek gegeven dat door Zoderer subtiel en met liefde wordt uitgewerkt. Twee werelden schuren tegen elkaar aan, zowel tussen Olga en de dorpelingen, als in Olga zelf. Er gebeuren geen schokkende dingen en het slot is onvermijdelijk als gevolg van eerdere keuzes, maar het is een mooi verhaal, dat ook als theaterstuk en film een publiek bereikte.

Lees verder Joseph Zoderer: Die Walsche

VVD: Asielzoekers droppen uit vliegtuigen

In het kader van taboedoorbrekende voorstellen om de stroom van asielzoekers in te dammen, wil de VVD kijken of het mogelijk is hen aan een parachute boven Libië te droppen. Dergelijke ‘airborne pushbacks’ zouden passen in Europees beleid.

‘Omdat ik stoer wilde overkomen, liet ik in de Telegraaf optekenen dat er voor de VVD geen taboes zijn om de instroom van asielzoekers in te dammen’, aldus kamerlid Ruben Brekelmans. ‘Nadat ik dat gezegd had, ging ik denken: wat is er eigenlijk momenteel taboe voor de VVD? Toen kwam ik op de droppings. Een dergelijk abject voorstel zou mijn partij voorheen nooit doen. Maar juist om dat taboe te doorbreken doe ik het voorstel nu dus wél, ook al weet ik dat het kansloos is. Zo laten we als partij zien dat we de problematiek serieus nemen.’

Brekelmans legt uit dat de EU nu al een pushback-beleid heeft. Daarbij worden boten met migranten zonder enige vorm van proces teruggeduwd naar Libië of Turkije. Brekelmans: ‘Dit gebeurt nu alleen aan de grenzen van de EU, maar er is geen reden waarom we dit niet vanuit Nederland zouden kunnen organiseren, maar dan door de lucht in plaats van over zee. Wij zijn tenslotte ook een grensgeval. Aan een parachute landen is geen ongewisser lot dan in een bootje op volle zee ronddobberen.’

Lees verder VVD: Asielzoekers droppen uit vliegtuigen

Politie laat Extinction Rebellion ongemoeid

Een blokkade van Schiphol door actiegroep Exctinction Rebellion is door de politie met rust gelaten. Daardoor moesten de actievoerders de blokkade na enkele uren zelf beëindigen.

De nalatigheid van de politie zorgde bij Exctinction Rebellion voor grote verontwaardiging. “Wij hadden onze actie keurig van tevoren aangemeld, dus dan is het heel vervelend wanneer de politie het laat afweten”, aldus een van de honderd woordvoerders van de actiegroep. “Meestal worden onze blokkades binnen een half uur uiteen geslagen. De pers weet dat ze snel moet zijn om een semispectaculair fotootje te kunnen schieten. Nu hebben tientallen mensen urenlang tevergeefs staan wachten op arrestaties.”

Lees verder Politie laat Extinction Rebellion ongemoeid

RAI vanaf heden Russisch grondgebied

Na een manifestatie van Forum voor Democratie zondagmiddag weigerde de Russische ambassadeur Alexander Shulgin het Amsterdamse congrescentrum RAI te verlaten. In plaats daarvan riep hij het uit tot soeverein Russisch grondgebied.

“De RAI is altijd van Rusland geweest en niemand kan ons dit historische erfgoed ontzeggen”, liet Shulgin in een verklaring weten. “De fascistische Hollandse bezetters hebben lang voorkomen dat er in de RAI Russisch werd gesproken, maar vanaf nu zal dat hier de voertaal zijn. Wie in Raiski Oblast nog een cola uit een automaat wil halen, zal daarvoor vanaf volgende week roebels nodig hebben. Als blijk van goede wil beloven we voorlopig geen kernwapens te installeren, maar dan moet de Nederlandse regering wel snel met concessies komen.”

Volgens kolonel Gideon van Meijeren, hoofd van de binnenlandse veiligheidsdienst van de RAI, zijn de bezoekers van de manifestatie opgetogen over de nieuwe machthebbers: “We hebben het systeem omgegooid en daar zijn we trots op. Morgen gaat de forumschool hier gewoon open. Om indringers buiten te houden hebben we het gebouw wel hermetisch moeten afsluiten met een antifascistische verdedigingswal. Daardoor kunnen mensen helaas ook niet naar buiten, behalve met een vrijgeleide van het Kremlin.”

Lees verder RAI vanaf heden Russisch grondgebied

Anjet Daanje: jl.

Jl., de roman uit 2016 van Anjet Daanje, gaat over de bedachtzame Finn en zijn levenslustige nichtje Juno, die vanaf hun kindertijd aan elkaar verknocht zijn. Net als bij het indrukwekkende De herinnerde soldaat komt het verhaal wat traag op gang, terwijl Daanje rustig de elementen klaarzet om de lezer in een houdgreep te nemen. Langzaam begin je te beseffen dat Juno de liefde van Finn op een heel andere manier gaat beantwoorden dan je verwacht, met steeds ingrijpender gevolgen.

De roman heeft een gimmick (alle episodes spelen zich af op een belangrijke dag in de wereldgeschiedenis) en een raamvertelling, maar die kun je als lezer beter negeren. In de loop van het verhaal verliest Daanje zelf ook de aandacht daarvoor. De kracht van de auteur zit in het minutieus uitdiepen van de gemankeerde liefdesrelatie, zoals ze dat ook deed in De herinnerde soldaat. Die laatste is sterker, maar jl. verdient zeker ook vier sterren.